Pisarze

Jan Matejko(1838 – 1893) : malarz XIX wieku

Malarze, plastycy

Aktorzy

Andrzej Sewerynzaangażowany jako trzeci cudzoziemiec w historii teatru francuskiego do jednego z najbardziej

prestiżowych teatrow na świecie Comedie-Francaise (1993). Od 2010 roku pracuje na stale w Warszawie. Grał w

polskich filmach między innymi Andrzeja Wajdy.

urodził się i zmarł w Krakowie. Żył i tworzył w czasie zaborow, w końcu XIX wieku.

„Bitwa pod Racławicami” (obraz eksponowany w Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w krakowskich Sukiennicach) Centralną

postacią obrazu jest Tadeusz Kościuszko z kosynierami. Bitwa pod Racławicami była zwycięską bitwą Insurekcji

Kościuszkowskiej w 1794 roku. „Rejtan” (wystawiany na Zamku Warszawskim) przypomina tragiczną postać posła

wojewodztwa nowogrodzkiego na sejmie zatwierdzającym I Rozbior Rzeczpospolitej.

„Bitwa pod Racławicami” „Rejtan”

Centralną postacią najlepiej nam znanego obrazu „Bitwa pod Grunwaldem” Matejki jest Wielki Książę Litewski

Witold: z podniesionym mieczem, w czerwonym stroju. Obraz w Muzeum Narodowym w Warszawie.

Wiele obrazow Matejki można zobaczyć w Muzeum Narodowym w Warszawie i na Zamku Warszawskim.

Pochowany w Krakowie na Cmentarzu Rakowickim.

Matejko wspaniale malował sceny z historii Polski.

Jozef Chełmoński:XIX wiek. Styl realizm.

любил рисовать пейзажи, особенно польские и украинские, а также жанровые и охотничьи сценки,

реже — портреты. Много и с большим мастерством рисовал лошадей.

Józef Chełmoński, Babie lato

http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%B5%D0%BB%D0%BC

%D0%BE%D0%BD%D1%8C%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9,_

%D0%AE%D0%B7%D0%B5%D1%84

Jacek Malczewski(1854 w Radomiu — 8 (октября) października 1929,

Krakow). Jeden z najwybitniejszych polskich malarzy modernistycznych.

Pochowany w Krypcie Zasłużonych na Skałce w Krakowie.

Obrazy Jacka Malczewskiego:

„Błędne koło” - alegoria roli artysty. Symbolizm. Muzeum Narodowe w Poznaniu

„Wigilia na Syberii” – Symbolizm przechodzący w naturalizm. Muzeum Narodowe w Krakowie.

Błędne koło Wigilia na Syberii

Mikołaj Rej (1505-1569) Poeta, XVI wiek. wprowadzał język polski do poezji. Znane słowa Reja :„Iż Polacy nie gęsi

bo swój język mają”

Jan Kochanowski (1530-1584).XVI wiek. Treny, wzruszający cykl wierszy po śmierci ukochanej corki Urszuli:

„Wielkieś mi uczyniła pustki w domu moim, moja droga Orszulo tym zniknieniem swoim!”. Poeta epoki renesansu.

Juliusz Tuwim (1894-1953).Polski Żyd. Poeta, Pierwsza polowa XX wieku, autor niezliczonych, wspaniałych

wierszy dla dzieci: „Stoi na stacji lokomotywa, wielka ogromna i pot z niej spływa: tłusta oliwa. Stoi i sapie, dyszy i

dmucha, Żar z rozgrzanego jej brzucha bucha: Buch - jak gorąco! Uch - jak gorąco! Puff - jak gorąco! Uff - jak gorąco!

Już ledwo sapie, już ledwo zipie, A jeszcze palacz węgiel w nią sypie...”. Zbior „Kwiaty Polskie” pisany na emigracji

Witold Gombrowicz (1904 – 1969we Francji)Pisarz. Dramaturg. „Ferdydurke”, „Transatlantyk”. Uznany za jednego

z najwybitniejszych pisarzy polskiej literatury wspołczesnej. Tuz przed wybuchem II wojny światowej wyjechał do

Argentyny. Jego dzieła drukował w Paryżu po polsku Instytut Literacki Jerzego Giedroycia. Były one tłumaczone na

ponad 30 językow, a jego dramaty były wielokrotnie wystawiane na najważniejszych scenach całego świata przez

wybitnych reżyserow m.in. Ingmar Bergman.

Zbigniew Herbert (1924we Lwowie -1998).Poeta okresu Polski komunistycznej, XX wiek. Jego poezja była

sprzeciwem przeciwko złu tego okresu i wezwaniem do odwagi w chwilach grozy. Jest to poezja do bolu polska.

„Przesłanie Pana Cogito” ze zbioru „Pan Cogito”, http://www.zbigniew.herbert.pl/

Idź dokąd poszli tamci do ciemnego kresu

po złote runo nicości twoją ostatnią nagrodę

idź wyprostowany wśród tych co na kolanach

wśród odwróconych plecami i obalonych w proch

ocalałeś nie po to aby żyć

masz mało czasu trzeba dać świadectwo

bądź odważny gdy rozum zawodzi bądź odważny

w ostatecznym rachunku jedynie to się liczy (…)

Stanisław Lem (1921we Lwowie – 2006).Czołowy przedstawiciel polskiej fantastyki naukowej. Urodził się

we Lwowie. Zmarł w Krakowie w 206 roku. Jest najczęściej tłumaczonym polskim pisarzem, a w pewnym okresie był

najbardziej poczytnym nieanglojęzycznym pisarzem Science Fiction: pisał opowiadania i powieści fantastycznonaukowe.

Jego książki zostały przetłumaczone na 41 językow.

Do najważniejszych utworow należy powieść „Solaris”. Tematem tej powieści jest motyw kontaktu z inną inteligentną

formą życia, a zarazem jest to utwor o bezsilności nauki i samego człowieka, z jego bagażem podświadomych lękow,

wobec niemożności zrozumienia kosmosu.

Powieść tę zaadaptował do filmu rosyjski reżyser Andriej Tarkowski w 1972 roku. Film w tym samym roku zdobył

Nagrodę Specjalną Jury na Festiwalu Filmowym w Cannes. Drugi raz powieść adaptował do filmu Steven Soderbergh

w 2002 roku, z George'em Clooneyem w roli głownej.