Комптон эффектісі

Американ ғалымы Комптон жарықтың жеңіл заттардан шағылғанда, шағылған жарықтың толқын ұзындығы артатынын байқады. Комптон бұл құбылысты түсіндіру үшін импульс пен энергияның сақталу заңын пайдаланды.

Комптон эффектісін сипаттайтын формула:

немесе .

Электрон үшін Комптонның толқын ұзындығы:

3. Кварцтың сындыру көресткішінің дисперсиясы λ=486,1 мм сәйкес n=15497 тең. Осығвн сәйкес фазалық жылдамдығының группалық жылдамдыққа қатынасын анықтаңыз.

Билет.

Сұйықтардағы молекулалық құбылыстар. Молекулалық қысым. Беттік керілу. Капиллярлық құбылыстар. Ерітінділер. Осмостық қысым.

Диффузия. Тығыздық тепе-теңдiк мәнiнен ауытқығанда, жүйенiң белгiлi бiр бөлiгiнде қоспа құраушыларының қозғалысы басталады. Бұл қозғалыс әрбiр құраушының тығыздығы барлық көлемде бiрдей болатындай бағытта жүредi. Осындай қозғалыспен байланысты зат құраушыларының тасымалдануын диффузия деп түсiнемiз.

диффузия коэффициентi (1)

Жылу өткiзгiштiк. Тепе-теңдiк жағдайында жүйенiң барлық бөлiгiнде температура T бiрдей. Температура тепе-теңдiк мәнiнен ауытқығанда жүйенiң белгiлi бiр бөлiгiнде жылу қозғалысы пайда болады. Осындай қозғалыспен байланысты жылу формасында энергия тасымалдау жылу өткiзгiштiк деп аталады.

жылу өткiзгiштiк коэффициентi (2)

Тұтқырлық. Тепе-теңдiк жағдайында фазаның әртүрлi бөлiктерi бiр-бiрiне қатысты алғанда тыныштық жағдайында болады. Бұл жағдайдан ауытқып, бөлiктер арасында салыстырмалы қозғалыс пайда болғанда олардың салыстырмалы жылдамдығын азайтуға тырысатын факторлар, яғни iшкi тежегiш күштер немесе тұтқырлық пайда болады. Бұл күштердiң пайда болуы газ қабаттары арасындағы реттелген қозғалыс кезiнде бiр-бiрiмен импульс алмасуына саяды. Олай болса, тұтқырлық импульс тасымалдау процесiне жатады.

тұтқырлық коэффициенті (3)

Сұйықтардың қасиеттерi газ қасиеттерiне жуықтап сәйкес келедi.