Правапіс вял. літары

Вялікая літара ужываецца: 1.для вылучэння сказаў, вершаваных радкоў 2. для размежавання агульных і ўласных назваў 3. для стылістычнага выдзялення слоў з пэўнай сімволікай. З вял. літары пішуцца простыя уласныя назвы: 1.імены, імены па бацьку, псеўданімы, клічкі, а таксама уласныя імены, якія ўжываюцца ў знач агульнай назвы, але не перайшлі у разрад агульных наз. (Сцяпан, Шарык) 2. назвы літ, муз, і інш. твораў, мастацтваў, газет, часопісаў (аповесць “Абеліск”, калгас “Крыніца”) З назвы традыцыных святаў, гістарычных эпох (Каляды, Рэнесанс, але сярэднявечча) 4. прыналежныя прм. утвораныя ад уласных імен з дап. суф. –ев(ёв), ёў, оў(аў, ав), -ін(ын) (Віцеў веласіпед) 5 назвы утвораныя шляхам складання усечаных асноў (Дзяржплан) 6. абрэвіятуры (ВНУ, МТЗ) 7. займеннікі Вы, Ваш, як форма ветлівасці 8. найменіі найвышэшых божастваў (Бог, Алах) 9. назвы дзеючых асоб у казках і байках (Баран, Баба Яга) 10. назвы геаграф. і тэрытарыяльна дміністрацыйных адзінак (Азія, Крым). 11 астранамічныя назвы (Венера, Вялікая Мядзведзіца) 12 Імя у склад якога уваходзіць лічэбнік (Петр Першы) 13. найвышэйшыя урадавыя установы, выш. органы улады (Савет Міністраў РБ) 14. найвышэйшыя пасады і ганаровыя званні (Прэзідзент РБ) 15. поўныя назвы ордэнаў не выдзеленыя двукоссем (акрамя слоў ордэн і ступень): ордэн Славы І ступені. 16. важнейшыя падзеі і святы (Дзень Перамогі) 17. сінанімічныя назвы са словамі імя, памяць (Коласаўскія чытанні памяці Якуба Коласа)

 

16. Правапіс абрэвіатур і графічнага скарачэння слоў.

У складанаскарочаных абрэвіатурах скарочаныя часткі пішуцца так, як у адпаведных поўных словах (генплан-генеральны, лінкар-лінейны карабель). Літарныя, гукавыя абрэвіятуры і змешанага тыпу пішуцца вялікімі літарамі без кропак, злучкоў і апостафаў (ВНУ, СНД, СМІ) Калі да абр-ы дабаўл. лічба, то яна пішацца праз злучок (МТЗ-82) Калі абр-ра скланяецца, то канчаткі пішуцца разам і малымі літ-мі (на МАЗе) Малыя літары могуць уваходзіць у камбінаваныя абр-ры (ЛіМ, БелТА). Напісанне запазычаных абр-р вызначаецца па слоўніку (завуч, спецназ, ЮНЕСКА) У некаторых абр-ах напісанне можа не адлюстроўваць натур-е вымаўленне (ТЮГ – тэатр юнага гледача) вымаўляецца [ц’ух]. Скарачэнне слоў рэгламентуецца наступн. правіламі: 1.нельга скарачаць на галосную літару, на ь, й, ў. 2. пры спалучэнні 2 аднолькавых зычн. скарач-е робіцца пасля першай зычн. (насен. фонд) 2. пры збегу 2 або некалькіх зычн. скарач. робіцца на апошнюю зычн. 4 калі імя пачынаецца з Дз, то ініцыялам выступае толькі літара Д. Пры графічных скарач-ях ставіцца кропка і захоўваюцца тыя ж знакі і пачатковыя літары, якія уласцівы поўнаму напісанню. Стандартныя скарочаныя абазначэнні метрычных мер пішуцца без кропак (см, км, кг)