философия каз

Каппасова Д.С.

1. Схоластика:

орта ғасырлық ілім

дүние туралы дінге қарсы түсінік

Көне шығыстық философияның бір бағыты

әдіс туралы ілім

дүниені танымдылығын терістеу

1. Араб-мұсылман философтардың қайсысы адамзаттың екінші ұстазы:

Әл-Фараби

Әл-Газали

 

Ибн-Сина

 

Ибн-Рушд

Әл-Кинди

1. Төменде келтірілген ойшылдардың қайсысы Отырардан:

Фараби

Иассауи

Баласағұн

Дулати

Кашгари

1. Орта ғасырлық философияның айшықты бергісі:

теоцентризм

космоцентризм

антропоцентризм

ғылымицентризм

пантеизм

1. Араб-мұсылман философы, «Айығу кітабынын» авторы:

Ибн-Сина

Әл-Фараби

Ибн-Рушд

Әл-Ғазали

Әл-Кинди

1. Орта ғасырлық араб-мұсылман философиясының негізін қалаушы:

Әл-Кинди

Маймонид

Әл-Бируни

Ибн-Рушд

Ибн-Араби

1. Араб-мұсылман орта ғасырларының көрнекті философы әрі дәрігері, «Дәрігердік ғылым тағылымының» авторы:

Ибн-Сина

Әл-Бируни

Ибн-Туфайд

Ибн-Баджы

Ибн-Рушд

1. Ибн-Рушдтың «Дерексіздендіруді дерексіздендіру» атты кітабы кімге қарсы жазылған?

Әл-Ғазалиға

Әл-Фарабиға

Әл-Бируниға

Ибн-Баджыға

Ибн-Синаға

1. А. Яссауи қай бағыттың өкілі?

суфизмнің

деизмнің

шығыс перипатетизмнің

мутакалимнің

даосизмнің

1. «Араб ойшылдары Еуропаға еркін ойлау қуанышын ала келді» деді:

Энгельс

Фейербах

Монтескье

Дидро

Шеллинг

1. Батыс Еуропалық схоластиканың гүлдену кезеңі:

ХІІІ ғ.

ІХ ғасырға дейін

ІХ-ХІІ ғ.ғ.

ХІҮ ғ.

ХҮ ғ.

1. Дүниенің гелиоцентрлік жүйесін жасаған, Қайта өрлеу заманы философиясының өкілі:

 

Н. Коперник

Птоломей

Архимед

Лаплас

 

Галилей

1. Қайта Өрлеу дәуірі философиясының басты ерекшелігі:

антропоцентризм

космоцентризм

теоцентризм

 

сциентизм

технократизм

1. Жаңа уақыт (ХҮІІ ғ.) философиясына тән ерекше белгі:

ғылыми центризм

пантеизм

космоцентризм

теоцентризм

гуманизм

1. Рационализмнің негізгі қағидасы:

адамның танымдық іс-әрекетінде алдыңғы роль зердеге жатады

дүниені принципті түрде танып-білуге болмайды

ғылымда басты рөлді тәжірибе, эксперимент атқарады

таным Құдай ашылу ғана мүмкін болады

дүниені танып-білу екі талай, күдік туғызады

1. Ф. Бэкон қай философиялық бағыттың негізін салушы:

эмпиризмнің

 

плюрализмнің

агностицизмнің

монизмнің

дуализмнің

1. Ойлаудың индуктивтік методының негізін қалаушы:

Ф. Бэкон

Р. Декарт

Дж. Локк

Б. Спиноза

Т. Гоббс

1. Төменде келтірілген философтардың қайсысы дуализмнің өкілі:

Р. Декарт

П. Гольбах

Д. Юм

Т. Гоббс

Г. Лейбниц

1. Р. Декарт ойлаудың қай әдісіне сүйенген:

дедуктивтік

схоластикалық

софистикалық

индуктивтік

аксиоматикалық

1. «Мен ойлаймын, демек өмір сүремін» дейтін қанатты сөздердің авторы:

Декарт

Ф. Бэкон

Гоббс

И. Кант

Спиноза

1. Б. Спиноза философиясының негізгі ұғымы:

субстанция

материя

жігер

идея

сана

1. Дж. Локк танымның негізі деп есептейді:

сезімді

интуицияны

ойды

қиялды

елестетуді

1. Ф. Бэкон, Т. Гоббс, Дж. Локк ілімдері таным теориясының қай бағытына жатады

 

эмпиризмге

 

агностицизмге

 

скептицизмге

 

рационализмге

 

солипсизмге

1. Жаңа заманның ойшылдары Р. Декарт, Б. Спиноза, Г. Лейбниц философиялық таным теориясының қай бағытына жатады

рационализм

 

солипсизм

сенсуализм

 

эмпиризм

гуманизм

 

 

 

1. ХҮІІІ ғасыр ағартушылық философиясының негізгі идеясын көрсетіңіз

ғылымға табыну және адамзат прогресі

бәрі де Құдайдан

 

тұтас бірлік идеясы

 

дүниелердің көптігі туралы идея

 

коммунизм идеясы

 

1. «Субстанция өзді-өзінің себебі болып табылады» деген ұйғарымның авторы

Спиноза

Г. Лейбниц

 

Ф. Бэкон

 

Дж. Локк

 

Д. Юм

 

1. ХҮІІІ ғ. француз материалистері детерминацияның қай түрін қабылдады

механикалық детерминизм

 

индетерминизм

диалектикалық детерминизм

 

бұл мәселеде айқын тұрақтары болмаған

 

табиғат детерминизмі

 

1. «Қоғамдық шарт туралы» деген жұмысты жазған

Руссо

 

Вольтер

Дидро

 

Гоббс

 

Бэкон

 

1. ХҮІІІ ғ. француз материалистерінің дүниені танып-білу мәселесіне деген қөзқарастары

дүниені принципті түрде танып-білуге болады

дүниені танып-білуге болмайды

 

дүниені танып-білу екі талай, күдік туғызады

 

бұл сұрақ мүлде қойылмайды

бұл мәселе бойынша айқын қөзқарастар жоқ

 

1. Неміс классикалық философиясының негізін қалаушы

Кант

 

Шеллинг

 

Фейербах

 

Гегель

Фихте

 

1. Классикалық неміс филосоифиясының өкілдерінің тізбегінде кім жетіспейді: Кант-Фихте-Шеллинг-... Фейербах?

Гегель

 

Гете

Гердер

Маркс

Лейбниц

1. Категориялық императив ұғымын ұсынған

Кант

Спиноза

 

Фихте

 

Гегель

 

Маркс

1. «Таза зерде сынының» авторы

Кант

Фихте

Конт

Гегель

Шеллинг

 

1. Гегель философиясының бастамасы не?

 

абсолюттік рух

материя

 

қабылдау

 

апейрон

 

монада

 

1. Гегель жүйесі философиядағы қай бағытқа жатады

объективтік идеализмге

 

субъективтік идеализмге

 

механикалық материализмге

 

дуализмге

 

диалектикалық материализмге

 

1. Тарихтың материалистік түсінігін философия тарихында алғаш жасап берген кім?

 

К.Маркс

 

Г.В. Плеханов

 

Л.Фейербах

 

Ф.Вольтер

П.Гольбах

 

1. «Философтар осы уақытқа дейін дүниені тек әртүрлі тұрғыдан түсіндірумен келді, ал мәселе - оны өзгертуде» - деген

К.Маркс

 

В.И.Ленин

Л.Фейербах

 

Г.Гегель

Ф.Энгельс

 

1. «Капитал» атты көп томды еңбектің авторы кім?

К.Маркс

Г.В Плеханов

Л.Фейербах

Ф.Энгельс

В.И Ленин

 

1. «Еңбектің жатсынуы» категориясын дамытқан

К.Маркс

Дж.Брекли

 

Г.Лейбниц

 

О.Шпенглер

 

Г.Гегель

1. Қоғамдық қатынастарды анықтайтын

қоғамның өндіргіш күштері

сұраныс

 

алмастыру

тұтыну

саясат

 

1. «Гегельде диалектика басымен тұр. Мистикалық қабының астындағы рационалдық дәнді ашу үшін, оны аяғына тік қою керек» - деген

К.Маркс

Г.В. Плеханов

 

Л.Фейербах

 

Ф.Энгельс

В.И.Ленин

 

1. Қазіргі замандағы діни философиялық ағымды көрсетіңіз

неотомизм

 

герменевтика

 

структурализм

феноменология

экзистенциализм

 

1. ХХ ғ. философиясының негізгі ағымдарының бірі болып табылатын герменевтикаға төменде берілген анықтамалардың қайсысы сай келеді?

текстерді түсінудің, түсіндірудің философиясы

жеке-дара адам болмысының философиясы

 

мәдениеттің құрылымдық негіздемелерінің философиясы

 

бейсаналық философиясы

тілдік реалдылықтың философиясы

 

1. ХХ ғасыр философиясының белгілі классиктері:

Хайдеггер, Сартр, Камю

 

Кант, Гегель, Фейербах

 

Маркс, Энгельс, Фейербах

 

Шопенгауэр, Ницше, Фрейд

Белинский, Чернышевский, Герцен

1. З.Фрейд философиядағы қай ағымның өкілі?

психоанализ

 

экзистенциализмнің

 

позитивизмнің

неотомизмнің

 

герменевтиканың

1. Неотомизм дамытып жүрген идеялардың негізін қалаған философты атаңыз

Фома Аквинский

 

У.Оккам

 

Г.Лейбниц

 

Августин Блаженный

 

Платон

1. «Экзистенциализм»термині қалай аударылды?

өмір сүру философиясы

 

мән философиясы

 

болмыс философиясы

 

махаббат философиясы

ғылым философиясы

 

1. Экзистенциализм философиясының негізінде болмыстың қай формасы алынады?

жеке адам болмысы

 

табиғат болмысы

сана болмысы

 

қоғам болмысы

 

мәдениет болмысы

 

1. ХІХ ғ. қазақ Ағартушылығы философияның өкілі

Ы.Алтынсарин

Бұхар жырау

Құрманғазы

 

М.Өтемісов

 

С. Торайғыров

1. Қырғыз эпосы «Манастың» ең алғашқы зертеушісі

Ш.Уәлиханов

 

Ы.Алтынсарин

 

А.Құнанбаев

М.Әуезов

Ш.Құдайбергенов

1. «Үш анық» атты философиялық шығарманың авторы

Ш. Құдайбердиев

Ы.Алтынсарин

 

А. Құнанбаев

А. Байтұрсынов

 

С. Торайғыров

 

1. «Бар нәрсе жоғалмайды, өзгереді», «Екі өмірдің азығы - осы ұждан» деген терең мағыналы тезистердің авторы

Шәкәрім

Абай

С. Торайғыров

 

М. Әуезов

 

А. Байтұрсынов

 

1. Өлімді жеңбек болған қазақ ойшылы

Қорқыт

Бұқар жырау

 

А.Құнанбаев

 

Ш.Құдайбердиев

 

Асан Қайғы

1. «Көшпенділер философы» (Ш. Уәлиханов) атанған қазақ ойшылы

Асан қайғы

 

Шалкиіз

 

Бұхар

 

А.Құнанбаев

Ш.Құдайбердиев

Қазақтың әйгілі ойшыл билері

Төле, Қазыбек, Әйтеке

 

Аль-Фараби, Ибн-Сина, А. Иассауи

 

Бұхар, Шалгез, Шәкәрім

 

Қорқыт, Асан Қайғы, Құрманғазы

 

Абай, Ыбырай, Шоқан

1. «Жерұйықты» іздеген қазақ ойшылы

Асан Қайғы

 

Қорқыт

Бұқар жырау

Төле би

 

Қазтуған жырау

 

1. «Диуани хикмет» атты философиялық-теологиялық поэманың авторын көрсетіңіз

Ахмет Иассауи

 

 

Әл-Ғазали

 

Әл-Фараби

Х. Дулати

Ж. Баласағұн

 

1. ХІХ ғ. қазақ ағартушыларының қайсысы «О мусульманстве в степи», «Записки о судебной реформе», «Предания и легенды киргиз-кайсакской орды» және т.б. шығармалардың авторы әрі қырғыздың «Манас» эпосын алғаш болып орыс тіліне аударған?

Ш. Уәлиханов

Абай Құнанбаев

Дулат бабатайұлы

 

Мұстафа Шорманов

 

Ы. Алтынсарин

 

1. Көрнекті қазақ-ақын ойшылы, ХХ ғ. басындағы қазақ демократиялық интеллигенциясының өкілі, «Қамар сұлу» атты роман-поэманың, «Социализм» атты мақаланың, көптеген философиялық-дүниетанымдық өлеңдердің авторы

С. Торайғыров

Ә. Бөкейханов

 

А. Байтұрсынов

Ж. Аймауытов

 

М.Ж. Көпеев

 

1. «Адасқан өмір» философиялық поэмасының авторы

Сұлтанмахмұт

 

Шәкәрім

 

Абай

 

Мағжан

 

Мағауя

 

1. Қазақтың ұлы ақыны, ХІХ ғ. соңы - ХХ ғ. басы кезіндегі философ ағартушы «Қара сөздердің» авторы

Абай

 

Шәкәрім

 

С. Торайғыров

 

М. Дулатов

М. Жұмабаев

 

 

1. Көрнекті ақын, философ, бірегей философиялық концепцияны жасаушы, «Мұсылмандықтың шарттары», «Үш анық», «Ұмытылғанның жазбалары»

Ш. Құдайбердиев

А. Байтұрсынов

 

С. Торайғыров

 

М. Дулатов

 

М. Жұмабаев

1. 1922 ж. Советтік Ресейден қудаланған көрнекті орыс философы, ХХ ғ. басындағы орыс діни философиясының ірі өкілі, «Еркіндік философиясы», «Шығармашылық мәні», «Тарихтың мәні» және т.б. шығармалардың авторы

Н.А. Бердяев

 

В.И. Вернадский

 

П.А. Флоренский

 

Л.Н. Толстой

 

В.С. Соловьев

1. Славяндар мен батысшылар арасында тартыс тудырған мәселені анықтаңыз

ресейдің жән орыс халқының тарихи тағдыры

 

қоғамдық болмыс пен қоғамдық сананың арақатынасы

 

жалпы ұғымдар табиғаты

 

дүниені танып-білу мәселесі

 

экологиялық мәселе

 

1. «Материя» категориясына анықтама беріңіз

объективтік реалдық

 

атомдар және элементарлық бөлшектер

 

қоғамдық құбылыстар жиынтығы

адамның идеялары мен идеалдары

субъективтік реалдық

1. Материя қозғалысының ең жоғарғы формасын көрсетіңіз

әлеуметтік

химиялық

физикалық

 

механикалық

биологиялық

1. Диалектика - философиялық ілім

дамудың жалпы заңдары туралы

 

 

күн жүйесінің шығу тегі туралы

әлемнің өзгемейтіндігі туралы

 

болмысты танып-білу туралы

 

кеңістік пен уақыттың қатынастығы туралы

 

1. Диалектиканың негізгі өзегі болып қай заң есептеледі?

қарама-қарсылықтың бірлігі мен күресі заңы

 

мөлшерлік және сапалық өзгерістердің заңы, өзара ауысу заңы

терістеуді терістеу заңы

 

мән және құбылыс заңы

 

қажеттілік пен кездейсоқтық заны

 

1. Сана дегеніміз не?

субъективтік реалдық, шындықты мақсатты бейнелеу, адам миының тілмен байланысты функциясы

сезімдік сферасы

 

жалпы алғандағы психикалық

ойлау сферасы

 

құдай сыйлаған өзінді және қоршаған шындықты сезіну қасиеті

1. Білімге негізделмесе де белгілі бір құбылыстың ақиқаттығына илану

сенім

ұстаным

талап

 

қанағат

 

ұйғарым

 

1. Құдайшылық идеясын, жаратылыстан тысқары әлдененің, құдайлардың (бір немесе бірнеше) бар екеніне сенім білдіретін қоамдық сананың формасы

дін

 

ғылым

философия

 

өнер

 

құқық

1. Танымның қайнар көзі ақыл-ойда. Осы пікір қай гносеологиялық концепцияға жатады?

рационализмге

 

сенсуализмге

 

эмпиризмге

скептицизмге

агностицизмге

 

1. Ақиқат дегеніміз не?

 

білімнің реалдылықтың өзіне сайлылығы

 

заттар мен құбылыстардың өздерінің объективтік жағдайы

пайдалы, табысқа жеткізетін білім

 

ғалымдардың шартты келісімінің нәтижесі

 

авторитетті пікір

1. Сезімдік танымның негізгі формалары

түйсік, қабылдау, елестету

гипотеза, идея, теория

 

интуиция, жады (ес), қиял

 

ұғым, пікір, тұжырым

 

пайым, ақыл-ой, рух

1. Адам мәнінің маркстік түсінігі қандай?

әлеуметтік-еңбектік

 

биологизаторлық

 

теологиялық

 

космопланетарлық

 

экзистенцияалдық

1. Адамдардың бірлескен практикалық және рухани қызметі процесінде олардың арасында қалыптасқан қатынастар

өндірістік қатынастар

 

әлеуметтік белсенділік

әлеуметтік қозғалыс

қоғамдық ұйым

 

қоғамдық шындық

 

1. Этика төменде көрсетілген қоғамдық сана формаларының қайсысын оқып-біледі?

адамгершілік

құқықтық

 

саяси

діни

көркемділік

 

1. Көркемдік қоғамдық сананың қай формасының мәні?

 

эстетикалық

 

адамгершілік

 

ғылыми

 

құқықтық

 

діни

1. Қозғалыс ұғымының философиялық анықтамасы

қозғалыс - кез келген өзгеріс, жалпы өзгеріс

қозғалыс - сананың ағымы

 

қозғалыс - денелердің кеңістіктегі орын алмастыруы

қозғалыс - адам түйсіктерінің жиынтығы

 

қозғалыс - физикалық-химиялық процестер

 

1. Дұрыс ойлау заңдары мен формаларын зерделейтін ғылым

логика

 

психология

физиология

лингвистика

 

социология

 

1. Ф.Энгельстің пікірінше антропосоциогенезде шешуші қызмет атқарған фактор

еңбек

 

отты пайдалану

таяқты қолдану

 

космостық әсерлер

 

құдайлар іс-әрекеті

1. Қазіргі өркениеттік өзгерістерді өрнектей алатын тарих концепциясы

қоғамдық-экономикалық формациялар концепциясы

тұйықталған мәдениеттер концепциясы

 

дүниені идеялар қозғайды дейтін әлеуметтік тарихтың Гегельдік концепциясы

тарихтың арғы себебі деп құдайға меңзейтін діни философиялық концепция

қоғамның информациялық-техникалық концепциясы

1. Тарихи процесті жіктеудің формациялық концепциясының авторы кім?

К. Маркс

К. Ясперс

О. Шпенглер

 

П. А. Сорокин

 

Гегель

1. Тарихи процестің субъектісі

адам

құдай

 

рух

 

абсолюттік идея

 

табиғат

1. Марксизм философиясында дүниенің бірлігі қалай түсіндіріледі?

дүниенің бірлігі оның материалдылығында

 

дүниенің бірлігі оның бар болуында

 

дүниенің бірлігі оның біртұтастай болып ойланатындығында

дүниенің бірлігі Құдайдың жасампаз қызметінің нәтижесі екендігінде

дүниенің бірлігі абсолюттік рухтан

 

1. Таным субъектісінің белсенділігі идеясы бастау алатын философиялық дәстүр

неміс классикалық философиясы

марксизм философиясы

 

позитивизм

ХІХ ғ. ақыры мен ХХ ғ. басындағы орыс діни философиясы

ХҮІІІ ғ. Француз материализмі

1. Таным теориясы нені зерттейді?

танымдық іс-әрекет заңдары мен заңдылықтарын

 

адам миынды орын алатын процестерді

табиғат пен адам туралы ғылымдар тарихын

материалдық дүниенің құбылыстарын

 

адам қабылдауларының тізбегін

 

1. Нәтижесінің шындығы туралы эксперимент жүзінде тексерілген теориялық жүйелер болып табылатын іс-әрекет саласы

ғылым

философия

саясат

 

адамгершілік

 

өнер

 

1. «Ғылым қоғамының тікелей өндіргіш күшіне айналатын болады». Философтардың қайсысы алғаш рет осы ойды айтқан

Маркс

 

Фрейд

Кьеркегор

 

Рассель

Витгенштейн

 

1. Адам үшін ең жоғарғы құндылықтар

рухани

материалдық

утилитарлық

 

прагматикалық

құқықтық