B) дифферент

C) эпикур

D) деферент

E) эпицикл

*****

Эллипсоидық сығылу қай формуламен есептеледі?

A)

B)

C)

D)

E)

*****

Қазақтың тұңғыш ғарышкері.

A) Т.Мұсабаев

B) М.Х.Манаров

C) Т.Әубәкіров

D) В.Кубасов

E) Ю.Гагарин

*****

Дүние жүзінде алғаш рет Ю.Гагарин басқарған «Восток» ғарыш кемесінің ұшырылуы-адамзаттың ғарышқа бірінші ұшуы қай жылы болды?

A) 1961жылы 11 сәуір

B) 1966жылы 11сәуір

C) 1965жылы 15 шілде

D) 1962жылы 12 сәуір

E) 1961жылы 12 сәуір

*****

Ай неше бөліктен тұрады және оларды ата?

A) 2, сыртқы қабаты, ядро

B) 3, сыртқы қабаты, мантия, ядро

C) 2, сыртқы қабаты, мантия

D) 3, сыртқы қабаты, мантия, атом

E) 4, сыртқы қабаты, мантия, атом, ядро

*****

Кометалардың аспан бойынша қозғалысын алғаш рет түсіндірген және олардың орбиталары параболаға жақын екендігін айтқан кім?

A) Пиацци

B) Комет

C) Галлей

D) Коперник

E) Кеплер

*****

Екіге бөлінген комета?

A) Биэла

B) Галлей

C) Тициус

D) Боде

E) Гидальго

*****

90º-тан артық еңкеюге ие комета?

A) Биэла

B) Галлей

C) Тициус

D) Боде

E) Гидальго

*****

Кометаның ең жарық нүктесі?

A) Күн

B) басы

C) құйрығы

D) Жұлдыз тәрізді ядросы

E) кома

*****

Тициус-Боде ережесі

A)

B)

C)

D)

E)

*****

Ең үлкен астероид

A) Церера

B) Икар

C) Гермес

D) Гаспра

E) астероидтардың бәрі бірдей

*****

Қазаншұңқырлар қалай пайда болады?

A) пайда болмайды

B) олар әрқашан болады

C) ірі метеориттер құлап түскен жерде

D) Күн түскен жерде

E) суы бар жерлерде

*****

Кометаның массасын қалай анықтайды?

A) анықталмайды

B) оның массасы тұрақты

C) формуласымен

D) массасы өте аз болғандықтан ескермеуге болады

E) ол ғаламшарлардың жанынан өтіп бара жатқанда болатын ұйытқуларды бакылай отырып

*****

Өте жарық метеорлар қалай аталады?

A) болидтер

B) радиант

C) орионидтер

D) комета

E) аққан жұлдыздар

*****

Комета құйрығына жарық қысымынан басқа не әсер етеді?

A) магнит өрісі

B) тартылыс және тебіліс күші

C) Күннен келетін зарядталған бөлшектердің ағыны

D) зондтар

E) ештеңе жоқ

*****

Метеориттер химиялық құрамы мен құрылымына қарай қалай бөлінеді?

A) аэролиттер, сидеролиттер, сидериттер

B) сидеролиттер, сидериттер

C) аэролиттер, сидеролиттер

D) аэролиттер, сидериттер

E) бөлінбейді

*****

Галлей кометалардың қозғалысын қашан түсіндірді?

A) 1531ж.

B) 1705ж.

C) 1607ж

D) 1682ж.

E) 1758ж.

*****

Кометалардың көп бөлігі қалай қозғалады?

A) созылған эллипс, параболаға жақын

B) гипербола

C) қозғалмайды

D) сағат тілімен

E) сағат тіліне қарсы

*****

Комета кай уақытта өзгереді?

A) Ешқашан

B) Күннен алыстағанда

C) Күнге жақындағанда

D) белгілі бір уақытта

E) өзгеруі мүмкін емес

*****

Комета Жермен соғылысса қандай өзгеріс болады?

A) катастрофалық жағдай болады

B) қатты жаңбыр болып, кометалық құйрығы сәл үлкейеді

C) жер сілкінісі болады

D) әр кезде әр түрлі, бірақ қатты өзгерістер болады

E) ешқандай өзгеріс болмайды

*****

Метеориттердің химиялық қасиеті жақсы зерттелгені белгілі. Метеориттің құрамында ең көп кездесетіні:

A) кобальт

B) никель

C) темір

D) кремний

E) магний

*****

Комета құйрығының пішіні?

A) парабола тәріздес

B) конус тәріздес

C) эллипс тәріздес

D) Дөңгелек

E) сақина тәріздес

*****

Аққан жұлдыздың атауы

A) астероидтар

B) кометалар

C) метеориттер

D) метеорлар

E) болидтер

*****

Аспандағы бізге көрінетін бозарған сақина?

A) галактика

B) метеорит

C) планеталар

D) Құс жолы

E) жұлдыздар

*****

Галактикаларға дейінгі r қашықтық пен v жылдамдық арасындағы бақыланатын пропорционалдық заң қалай аталады?

A) Кеплер заңы

B) Хаббл заңы

C) Ньютон заңы

D) Стефан – Больцман заңы

E) Вин заңы

*****

Хаббл заңының математикалық өрнегі қалай жазылады?

A)

B)

C)

D)

E)

*****

“Күн жүйесі тозаң бұлтынан жаратылған” деген ойды кім айтқан?

A) Кант

B) Фридман

C) Эйнштейн

D) Гамов

E) Лаплас

*****

Ультракүлгін сәулелерді жұтып, спектрдің қызыл, жасыл және басқа түрлі сызықтарындағы сәулелерді шығаратын бұлт?

A) жұлдыздар шоғыры

B) газды диффузиялық тұмандық

C) планетар тұмандық

D) тұмандықтар

E) метеориттер

*****

Үркер шашыранды жұлдыз шоғыры қай шоқжұлдызда орналасқан?

A) Аққу

B) Геркулес

C) Торпақ

D) Бикеш

E) Лира

*****

Жылдық орташа ұзақтығы 365,25 тәулік болды. Үш жыл 365 тәулік,ал төртінші жыл 366 тәуліктен тұрады. Бұл күнтізбені кім енгізген?

A) Коперник

B) Галилей

C) Григорий

D) Юлиан

E) Николиан

*****

Шаян тәрізді тұмандық қай шоқжұлдызда?

A) Торпақ

B) Вега

C) Сириус

D) Орион

E) Ақ Арыстан

*****

Күн кейіпті жұлдыз?

A) Сириус

B) Торпақ

C) Денеб

D) Капелла

E) Альдебаран

*****

Жұлдыздардың спектрлері мен жарқырағыштықтары арасында тәуелділікті анықтаған ғалымдар?

A) Коперник, Рассел

B) Герцшпрунг, Галилей

return false">ссылка скрыта

C) Хаббл, Эйнштейн

D) Герцшпрунг, Рассел

E) Хаббл, Рассел

*****

Ең алғаш телескопты ойлап шығарған ғалым.

A) Коперник

B) Галилей

C) Менделеев

D) Ломоносов

E) Кеплер

*****

Егер жұлдыздар бірдей қашықтықта орналасқан болса, онда олардың жұлдыздық шамалары қалай аталады?

A) салыстырмалы жұлдыздық шама

B) жұлдыздық жылтырау

C) абсолюттық жұлдыздық шама

D) параллакстық шама

E) жұлдыздық жарқырағыш

*****

1916 жылы кім жұлдыздардың ішкі құрылысын теориялық жолмен зерттеді?

A) Ливиит

B) Рассел

C) Эддингтон

D) Фридман

E) Хаббл

*****

Меншікті қозғалыс дегеніміз не?

A) Күнге қатысты қозғалу жылдамдығы

B) Күннің жарық сәулелерінің күшімен салыстырғандағы жарық энергиясы сәулелерінің күші

C) Жұлдыздардың аспан күмбезінде бір жыл ішінде бұрыштық орын ауыстыруы

D) Жұлдыздың массасы мен оның жарқырағыштығы

E) жұлдыздар бірдей қашықтықта орналасқан болса

*****

3500-4000 К болатын жұлдыздар?

A) Сары жұлдыз

B) ақ жұлдыз

C) қызғылт жұлдыз

D) қызыл жұлдыз

E) көгілдір – қызыл жұлдыз

*****

Жұлдызға дейінгі 1¨ параллаксқа сәйкес қашықтық қалай деп аталады?

A) пульсарлар

B) астрономиялық бірлік

C) парсек

D) жарық жылы

E) жұлдыздық шама (1^м)

*****

Ақ жұлдызға жататындар?

A) Спика, Сириус, Вега

B) Бетельгейзе, Капелла

C) Альдебаран, Вега

D) Спика, Бетельгейзе

E) Капелла, Альдебаран

*****

Ергежейлілер:

A) Күн радиусынан ондаған есе үлкен жұлдыздар

B) Тығыздығы аса үлкен жұлдыздар

C) диаметрлері күннен кіші

D) температуралары аса жоғары

E) өлшемдері күн шамалас немесе одан кіші жұлдыздар

*****

Айнымалы жұлдыздар:

A) жылтырауы өзгермелі жұлдыздар

B) Күнге қатысты қозғалу жылдамдығы өзгеретін жұлдыздар

C) өлшемдері Күн шамалас немесе одан кіші жұлдыздар

D) жылтырауы өзгермейтін жұлдыздар

E) диаметрлері Күннен кіші жұлдыздар

*****

Жұлдыздың жарқырауы дегеніміз не?

A) Күн жиегінде хромосфераға тіреліп, одан тәжге қарай созылған алып жарық жолақтар

B) Күннің фотосферасының оның радиусына тең қашықтыққа дейін созылатын тәждің ішкі аймағы

C) Күннің жарық сәулесінің күшімен салыстырғандағы жарық энергиясы сәулелерінің күші

D) Жұлдыздардың спектрлары

E) Жұлдыздар қойнауындағы температура 10⁷К кем емес

*****

Телескоп-рефрактордың ең негізгі элементі …

A) Линза

B) Призма

C) Айна

D) Реактор

E) Окуляр

*****

Тұтылмалы қос жұлдыз дегеніміз не?

A) өте тығыз нықталған нейтрондардан құралған

B) от алысы кезінде жұлдыз жылтырауы бірнеше тәуліктен бірнеше айға дейін уақыт аралығында мыңдаған, миллиондағант есе өсетін жұлдыз

C) бір жылдыздың екіншісін уақытша көлегейлеуін айтады

D) диаметрі кіші жұлдыздар

E) Күн радиусынан үлкен жұлдыздар

*****

Астрономиялық рефракция деп нені айтады?

A) Атмосферада күннің сәулесінің шағылуы

B) Жердің атмосферасын өткенде күн сәулесінің еңкеюі

C) күннің энергиясының бір бөлігінің атмосферада жұтылуы

D) Күннің сәулесінің жер бетінде жұтылуы

E) Күннің сәулесінің жер бетінде шағылуы

*****

A) Коперник формуласы

B) Менделеев формуласы

C) Эйнштейн формуласы

D) Галилея формуласы

E) Тициус-Боде формуласы

*****

Күннен алшақтаған сайын ғаламшарлар тобының дұрыс орналасуын көрсет

A) Жер, Марс, Шолпан, Меркурий

B) Марс, Жер, Меркурий, Шолпан

C) Шолпан, Марс, Жер, Меркурий

D) Меркурий, Шолпан, Жер, Марс

E) Меркурий, Юпитер, Жер, Марс

*****

Күн жүйесінің сегізінші ғаламшары қалай аталады?

A) Уран

B) Марс

C) Сатурн

D) Нептун

E) Плутон

*****

Барлық ғаламшарларға қарағанда қай ғаламшар тез айналады?

A) Жер

B) Меркурий

C) Шолпан

D) Марс

E) Юпитер

*****

Фобос и Деймос – қай ғаламшардың спутниктері:

A) Марс

B) Юпитер

C) Сатурн

D) Уран

E) Плутон

*****

Күн жүйесінің қай ғаламшарында ең ұзақ күн туәлігі болады?

A) Меркурий

B) Венера

C) Юпитер

D) Плутон

E) Нептун

*****

Шырақтың көлбеу орналасқан параллаксты қалай атайды?

A) горизонталды параллакс

B) вертикалды параллакс

C) тәуліктіік

D) аберрация

E) рефракция

*****

Бағыт арасындағы бұрыш, М шырағы Жер кіндігінен көрінетін болса және оның бетіндегі кез келген нүктені қалай атайды?

A) тәуліктік параллакс

B) көлбеу параллкас

C) жылдық параллакс

D) абберация

E) рефракция

*****

Ай шарығының Жерден жарық болып көрінетін бөлігін қалай атайды.

A) Ғаламшарлардың фазасы

B) Айдың лазерлік локациясы

C) Ай фазасы

D) Жер орбитасы

E) Фазалық бұрыш

*****

Жерді айнала қозғалысында Ай Күнді толық немесе жартылай көлегейлеуі қалай аталады?

A) Күннің шала тұтылуы

B) Айдың тұтылуы

C) Күннің тұтылуы

D) Күннің сақина тәрізді тұтылуы

E) Айдың толық тұтылуы

*****

Айдың толық тұтылуы дегеніміз не?

A) Жердің айнала қозғалысы кезінде Жердің көлеңкесіне Айдың бір бөлігі ғана тап болуы.

B) Ай Күннің бетін толық жаба алмауы

C) Ай Күн шарығын түгелдей емес, тек оның бөлігін ғана көлегейлеуі

D) Ай Күннің шүарығын тұтас көлегейлеуін

E) Жердің айнала қозғалысы кезінде Ай Жердің Күн сәулесінен конус тәрізді көлеңкесіне тап болуы.

*****

Белгілі бір уақыт аралығында Күн мен Айдың тұтылулары белгілі бір тәртіппен қайталануы қалай аталады?

A) Гелиос

B) Драпри

C) Пульсар

D) Сарос

E) Ярило

*****

Айдың қараңғы диск бөлігін жарық бөлігінен бөліп тұратын сызық қалай аталады?

A) Либерация

B) Терминатор

C) Сидерлік

D) Эклиптика

E) Дүние осі

*****

Күннің Айға қатысты, Айдың Жерге қатысты аралық бұрышы қалай аталады?

A) Синодтық

B) Сидерлік

C) Фазалық

D) Лездік

E) Эклиптикалық

*****

Айдың неше негізгі фазасы бар?

A) 4

B) 3

C) 2

D) 5

E) 6

*****

Өлара дегеніміз не?

A) Жердің көлеңкесінде Айдың бір бөлігі ғана тап болуы.

B) Ай Күн мен Жердің аралығында жатады.

C) Ай шарығының Жерден жарық болып көрінетін бөлігі.

D) Жерді айнала қозғалысында Ай Күнді толық немесе жартылай көлегейлеуі

E) Жердің айнала қозғалысы кезінде Ай Жердің конус тәрізді көлеңкесіне тап болуы

*****

Егер де Жердің көлеңкесінде Айдың бір бөлігі ғана тап болса, онда .......... болады.

A) Күннің тұтылуы

B) Айдың толық тұтылуы

C) Айдың шала тұтылуы

D) өлара

E) толғанай

*****

Өлара кезінде фазалық бұрыш ( ) нешеге тең?

A) 90⁰

B) 270⁰

C) 360⁰

D) 0⁰

E) 180⁰

*****

Айдың толық тұтылуы шамамен неше сағатқа созылады?

A) 1,5-3

B) 1-1,5

C) 2,5-3

D) 2

E) 1,5-2

*****

Жылдық параллакс дегеніміз не?

A) жұлдыздан қарағанда Жер орбитасының (а) жұлдыз бағытына перпендикуляр орналасқан орташа радиусы көрінетін π бұрышы

B) жұлдыздың аспан күмбезінде бір жыл ішінде бұрыштық орын ауыстыруы

C) жұлдыздардың массасы мен оның жарқырағыштығы

D) жүйедегі арақашықтық шамамен 100 а.б. , ал айналу периоды 600 жыл шамасында

E) Күнге қатысты қозғалу жылдамдығы

*****

Бүгін толық Күн тұтылу болды. Екі аптадан соң не болады?

A) Ай бірінші ширекте

B) Ай соңғы ширекте

C) Толған ай

D) өлара

E) Ай көрінбейді

*****

Ай тұтылу қай кезде болады?

A) Бірінші және соңғы ширекте

B) өларада

C) Толғанайда

D) Бірінші ширекте

E) Соңғы ширекте

*****

Ай Жерді қанша тәулік өткенде толық бір айналым жасап шығады?

A) 24,3

B) 27,3

C) 25,5

D) 23,4

E) 26,9

*****

Ай фазаларының толық өзгеру циклі (синодтық ай) шамамен неше тәулік?

A) 28,9

B) 27,3

C) 29,5

D) 29,9

E) 30,0

*****

Телескоп не үшін қажет?

A) жарықты жинақтау және қайнар көздің кескінін жасау.

B)аспан объектісінен жарықты жинақтау мен объект байқалатын көру бұрышын үлкейту үшін

C) аспан денесінің үлкейтілген кескінін алу үшін

D) қайнар көздің кескінін құрау үшін

E) аспан сферасының секторын шектеу үшін

*****

Абсолют жұлдызды шама – ... стандартты ара қашықтықта жұлдыздың ие болатын жұлдыздық шамасы:

A) 5 парсек

B) 10 парсек

C) 15 парсек

D) 20 парсек

E) 25 парсек

*****

Жұлдыздардың айналуы ... зерттеледі?

A) олардың сәулелік жылдамдығы көмегімен

B) териялық модельдері көмегімен

C) спектрлері көмегімен

D) фотокескіндері арқылы

E) күн мен түннің ауысуы көмегімен

*****

Күн жүйесі ғаламшарларының қайсысының тығыздығы судың тығыздығынан аз?

A) Сатурн

B) Меркурий

C) Венера

D) Марс

E) Юпитер

*****

Орбитасы анықталған алғашқы комета қалай аталады?

A) Галлея

B) Икея-Секи

C) Энке

D)Фаэтон

E) Церера

*****

Күн жүйесіндегі қай ғаламшардың ауырлық күші көп?

A) Уран

B) Жео

C) Юпитер

D) Сатурн

E) Нептун

*****

Күн құрамында қандай химиялық элемент басымырақ?

A) Азот

B) Гелий

C) Оттегі

D) Сутегі

E) Көміртегі

*****

Кометаның басын құрайтын комета ядросының газдық қабығы қалай аталады?

A) Квазар

B) Тәж

C) Апекс

D) Кома

E) Ореол

*****

Спектр сызығының жарық көзінен бақылаушыны алыстатқан кезде ...

A) оның күлгін соңына қарай жылжиды.

B) оның қызыл соңына қарай жылжиды.

C) өзгермейді.

D) өзгереді

E) оның жасыл соңына қарай жылжиды

*****

Барлық алып ғаламшарлар ... сипатталады

A) жылдам айналумен.

B) баяу айналумен.

C) үлкен өлшемдермен

D) мұздың қалың қабатымен

E) қуатты сәулеленумен

*****

Астеоридтар қандай орбиталардың ортасында айналады?

A) Венера мен Жер.

B) Марс және Юпитер.

C) Нептун және Плутон.

D) Жер және Марс

E) Юпитер және Сатурн

*****

Жұлдыздар атмосферасында қандай заттар басым?

A) гелий және оттегі

B) азот және гелий.

C) сутегі және гелий.

D) азот және оттегі

E) көмірқышқыл газы және азот

*****

Күннің қай қабаты көрінерлік сәулеленудің негізгі көзі болып табылады?

A) Хромосфера.

B) Фотосфера.

C) Күн тұтылғанда айналасынан көрінетін сәуле жиек.

D) Литосфера

E) Стратосфера

*****

Күн жүйесі ғаламшарларының қайсысы жай көзбен анық көрінеді?

A) Юпитер

B) Марс

C) Меркурий

D) Шолпан

E) Нептун

*****

Барлық ғаламшарлардың айналатын центрі Жер емес Күн деп қандай атақты ғалым алғаш рет айтқан?

A) Аристотель

B) Коперник

C) Бруно

D) Галилей

E) Кеплер

*****

Біздің Күн қай жұлдыздар класына жатады?

A) Сары ергежейлі

B) Ақ ергежейлі

C) Сары-ақ ергежейлі

D) Қызыл ергежейлі

E) Сары алып

*****

Сәулеленудегі энергияның жоғалуы

A) жұлдыздың сууына әкеліп соғады

B) жұлдыздың температурасын өзгертпейді

C) жұлдыздыңrieval was aborted, or the project was stopped too soon. \n\nDo you want to open it from the server?'))window.location='http://