ВОПРОС№45:Война Польши и России. Второе объявление БССР.

У лiстападзе 1918г. адрадзiлася Польская дзяржава. Яе Пiлсудскi аб'я-

вiу аб аднауленнi Рэчы Паспалiтай у межах 1772г.А ужо у снежнi 1918г.поль

скi урад стау на шлях ажыццяулення сваiх памерау далучыць землi Украiны,

Беларусi i Лiтвы да Польшчы.Улiчваючы небяспеку з боку Польшчы, 21 снежня

на нарадзе у Гродна Рада БНР,якой у той час падпарадкоувалася Гродзеншчы-

на,стварыла Савет Дзяржаунай абароны.Яго узначалiлi В.Ластоускi i генерал

В.Кандратовiч. Але сiлы былi няроуныя. Таму было вырашана далучыцьь Гро-

дзеншчыну да Лiтоускай рэспублiкi на правах аутаномii. Лiтоуская рэспублi

ка у той час была прызнана шэрагам дзяржау у тым лiку i краiнамi Антанты.

З мэтай адстойвання iнтарэсау беларускага народа i кiравання беларускiмi

землямi пры Лiтоускiм урадзе было створа на Мiнiстэрства беларускiх спрау,

якое узначалiу I.Варонка.Да пачатку 1919г. польскiя войскi захапiлi знач-

ную частку Гродзенскай губернii,а потым працягвалi наступленне у трох на-

прамках: 1)Вiльня-Лiда-Маладзечна, 2)Баранавiчы-Мiнск, 3)Кобрын-Пiнск. Да

сярэдзiны сакавiка iм удалося захапiць Брэст, Ваукавыск, Слонiм, Скiдаль,

Шчучын, Пiнск, Баранавiчы. Бальшавiцкая улада не змагла арганiзаваць знач

нага супрацiулення польскiм вайскам.Справа у тым, што вялiкiя сiлы Чырво-

най Армii у гэты перыяд канцэнтравалiся на Усходнiм фронце,якi бальшавiц-

кi урад лiчыу галоуным. Нават у час наступлення палякау мабiлiзаваныя у

Чырвоную Армiю накiроувалiся на Усход. Вясной 1919г. польскiя войскi заха

пiлi Лiду i Вiльню. Урад ЛiтБел пераехау у Мiнск.У мэтах канцэнтрацыi сiл

i узмацнення абароны 1 чэрвеня 1919г. у Маскве было прынята рашэнне аб пе

радачы паунамоцтвау бальшавiцкiх урадау Украiны, ЛiтБел i Латвii ураду

РСФСР. Лiтоуска-беларуская армiя была перайменавана у 16 армiю. Але поль-

скае наступленне працягвалася. Савецкiя войскi пакiнулi Мiнск, Слуцк,Жло-

бiн, Рагачоу i iнш. Пагроза навiсла над Гомелем. I толькi на лiнii р.Бярэ

зiныфронт стабiлiзавауся да вясны 1920г.

У сакавiку 1920г. польскiя войскi пачалi новае наступленне. Пры дапамо

зе Антанты яны захапiлi Мазыр, Калiнкавiчы, Рэчыцу.25 красавiка палякi су

месназ пятлюрауцамi разгарнулi наступленне на працягу усяго польска-савец

кага фронту ад р.ПРыпяць да р.Днестр.

Дзякуючы перакiдванню войск з Усходняга фронту, Чырвоная Армiя 14 мая

1920г. здолела перайсцi у контрнаступленне. Але з-за недахопу сiл наступ0-

ленне не дала вынiкау.Новае наступленне Чырвонай Армii распачалося у лiпе

нi 1920г.Яно было старанна падрыхтавана i дало плён. 7 лiпеня быу вызвале

ны Мiнск, а 1 жнiуня - Брэст.

Пад нацiскам А.Чарвякова,З.Жылуновiча, Д.Чарнушэвiча ЦК КП(б)Б прызнау

неабходным выступiць з дэкларацыяй аб прызнаннi самавызначэння беларуска-

га народа. 31 лiпеня 1920г. у Мiнску была прынята Дэкларацыя незалежнасцi

БССР у межах адной (Мiнскай) губернii. Гэта было не столькi аднауленне бе

ларускай дзяржавы, колькi супакойванне народных мас. Супраць гэтага акта

выступiлi беларускiя эсеры, якiя жадалi бачыць Беларусь сапрауды цэласнай

i незалежнай дзяржавай.