И.Кант ілімінде адамгершілікке негізделген принцип

Тарау

1)Сананың пайда болуы мен дамуын зерттейтін философиялық ілім -

 

A) Материализм

B) Солипсизм

C) Дуализм

D) Идеализм

E) Агностицизм

 

2)Бейнелеу дегеніміз

 

A) тек табиғатта орын алатын процесстер

B) материяның жалпы қасиеті

C) кез-келген заттың тікелей көшірмесі

D) қоғамда ғана жүзеге асатын материяның жалпы қасиеті

E) адам миының функциясы

 

3)Тілге байланысты дұрыс анықтаманы көрсетіңіз

 

A) адамдар ойлап шығарған шартты белгілер

B) объектінің сыртқы белгілері

C) ойдың материалдық формасы

D) жануарлар араснында қарым-қатынас жасау қүралы

E) символдар жүйесі

 

4)Қоғамдық сананың негізгі деңгейлері – бұл

 

A) әдеттегі және діни сана

B) діни және мифологиялық сана

C) ғылыми және діни сана

D) әдеттегі және теориялық сана

E) діни және философиялық сана

 

5)Шындықты мақсатты түрде бейнелейтін, тек адамға тән және тілмен байланысты мидың жоғарғы қасиеті

A) Түйсік

B) Түсінік

C) Ұғым

D) Пікір

E) Сана

 

6)Маркстік тұрғыдан сананың анықтамасы:

 

A) Ми қызметі

B) Рефлекске негізделген психикалық іс-әрекет

C) Абсолютті рухтың көрінуі

D) Жоғары ұйымдасқан материяның жемісі

E) Заттардың нақты қасиеттерін толықтыру

 

7) «Сезімдік элементтердің бізге белгілі байланыстары ғана материя » деп тұжырымдайтын ағым -

A) волюнтаризм

B) объективті идеализм

C) марксизм

D) субъективті идеализм

E) дуализм

 

8) «Материя – адамның сезінуіне берілетін, көшірілетін, суретке түсірілетін, оның сезімдерімен бейнеленетін, олардан тәуелсіз өмір сүретін объективтік шындықты білдіретін философиялық категория» деп келетін материяның классикалық анықтамасы -

 

A) К. Маркстікі

B) В.И. Лениндікі

C) Г. Гегельдің

D) И. Канттың

E) Л. Фейербахтікі

 

 

9) Материяның философиялық анықтамасы, бұл –

 

A) табиғи заттар мен құбылыстардың әлемі

B) физикалық макро және микро әлем

C) барлығы неден тұрады, сол түпнұсқа, түпнегіз

D) объективтік шындықты бейнелейтін категория

E) көзге көрінетін заттар әлемі

 

10) „Болмыс” категориясы -

 

A) Санадан тыс және объективті түрде өмір сүретін, дамитын бізді қоршаған орта

B) Адам тани алатын заттар мен құбылыстар әлемі

C) Бүкіл әлем, ғарыш, заңдылықтар әлемі

D) Объективті және субъективті шындық

E) Барлық табиғи құбылыстар және космос

 

11) Материяның өмір сүру формалары

 

A) энергия және күш

B) күш пен қажеттілік

C) уақыт пен кеңістік

D) жұлдыздар мен галактика

E) қозғалыс пен тұрақтылық

 

12)Кеңістіктің құрылымы неден қалыптасады

 

A) Болмыстың объективті мазмұны мен субъективтік қатынастарының байланысынан

B) Объектілердің және олардың қалыптарының бірінің қасына бірі жайғасып тұруының тәртібінен

C) Абсолютті жағдайдың формасы мен көлемінен

D) Дүниетанымның абсолютті формасының пайда болуынан

E) Шындықты танудың формасының нақтылығынан

 

13) Философияның негізгі екі бағытын көрсетіңіз

 

A) материализм және идеализм

B) диалектика және метафизика

C) дуализм және логика

D) онтология және гносеология

E) агностицизм және скептицизм

 

 

Тарау

 

1) Ортағасырлық мұсылмандық Шығыс философиясының алғышарттары болып саналады

 

A) Платон мен Аристотель философиясы және жаратылыстану ғылымдары

B) Ортағасырлық батыс елдерінің философиялық ойлары

C) Конфуцийдің гуманистік философиялық дүниетанымы

D) Үнді халқының діни-философиялық мұралары

E) Ислам дінінің пайда болуы

 

2) Өзінің ғылыми ізденістерін астрологиямен болашақты болжау ісімен ұштастырған

 

A) Аристотель

B) Әл-Фараби

C) Абай

D) Ибн-Сина

E) Әл-Кинди

 

3) Ибн Сина философияны қандай бөлімдерге бөлді

 

A) Материализм, идеализм, дуализм

B) Физика, логика, метафизика

C) Этика, эстетика, метафизика

D) Саясат, дін, тарих

E) Экономика, нарық, мораль

 

4) Ортағасырлық араб тіліндегі философиядағы тарикат ұғымының мағынасы

 

A) Адамның әдептілік-психологиялық кемелденуі

B) Исламдағы аскетизмді уағыздау

C) Ғылым мен философияны діннен бөлу

D) Құдайға жүрегімен қосылу

E) Бір құдайға құлшылық

 

 

5) Исламдағы аскеттікті уағыздаушы ортағасырлық діни-мистикалық ілім

 

A) Сопылық

B) Таза ағайындар

C) Перипатетизм

D) Калам

E) Аверроизм

 

6) Арабтілді философиясындағы «Қайырымды қала тұрғындары»еңбегінің авторы

 

A) Әл-Кинди

B) Әл-Бируни

C) Ибн-Сина

D) Әл-Фараби

E) Ибн-Рушд

 

7) Арабтілді философиясының негізгі бағыттарына жатпайтын ілім:

 

A) Таза ағайындар ілімі

B) Сопылық

C) Шығыс перипатетизмі

D) Схоластика

E) Мұсылмандық ортодоксальды философиясы

 

 

8) Сопылықтың негізін қалаушы

 

A) Әл-Бируни

B) Ибн-Сина

C) Әл-Кинди

D) Әл-Фараби

E) Әл-Ғазали

 

9) Әл-Фараби төмендегі қай бағыттың өкілі

 

A) Таза ағайындар ілімі

B) Сопылық

C) Схоластика

D) Шығыс перипатетизмі

E) Түрік сопылығы

 

10) Ортағасырлық араб-мұсылмандық дәуірдің көрнекті философы, әрі дәрігері, «Дәрігерлік ғылым тағлымының» авторы

 

A) Әл-Ғазали

B) Ибн-Рушд

C) Әл-Фараби

D) Ибн-Сина

E) Әл-Кинди

 

11) Таным теориясында Ибн-Сина нені негіздеген

 

A) Сезімдік танымды

B) Интуитивтік танымды

C) Рационалдық танымды

D) Тәжірибені

E) Тәжірибеге дейінгі білімді

 

 

12) Өзінің ғылыми ізденістерін астрология және болашақты болжау ісімен ұштастырған

 

A) Әл Фараби

B) Әл Кинди

C) Ибн Рушд

D) Әл Ғазали

E) Әл Бируни

 

13) Сопылықтың сатыларын көрсетіңіз

A) фикх, таухид, зікір, бақи

B) мағрифат, шариат, тариқат, хақиқат

C) мағрифат, шариат, саясат, құқық

D) ғылым, эстетика, мораль, дін

E) адамшылдық, ізгілік, игілік, тазалық

 

Тарау

 

1) Табиғат, қоғам және ой дамуының неғұрлым жалпы заңдары туралы ғылым:

A) метафизика

B) синергетика

C) диалектика

D) философия

E) схоластика

 

2) 19 ғ. қай Батыс Еуропалық философ өзінің диалектикалық әдісінде диалектиканың, логиканың, таным теориясының бірлігі принципін ашты

 

A) Е. Дюринг

B) Ф. Энгельс

C) Л. Фейербах

D) Г.Гегель

E) К. Маркс

 

3) Қозғалыс философиялық категория ретінде, бұл –

 

A) материяның өмір сүру әдісі

B) бір нүктеден басқаға орын ауыстыру

C) механикалық өзара әрекеттер

D) сапалы өзгерістер

E) пайда болу және бұзылу

 

4) Детерминизм – бұл:

 

A) Себеп-салдарлық бойынша сызықтық тәуелділікті мойындау

B) Себеп-салдарлық бойынша сызықтық тәуелділікті терістеу

C) Құбылыстар мен үрдістердегі себептілікті мойындау

D) Ерік бостандығын мойындау

E) Ұғымдар мен символдардың үйлестілігі

 

5)Нақтылықты даму, біртұтастылық, объективтілік, байланыстар принципі сай философиялық әдіс

 

A) Теорема

B) Парадигма

C) Концепция

D) Әдіснама

E) Диалектика

 

6) Төменде келтірілген анықтамалардың қайсысы диалектиканы материалистік тұрғыдан түсінуге сәйкес келеді

 

A) Пікірталас және диалог өнері

B) Заттар мен құбылыстарды аяқталған және өзгермейтін, бір-біріне тәуелсіз деп қарастыратын ойлау әдісі

C) Ұғым, пікір, ой тұжырымы ойлау сияқты актілерін зерттейтін ғылым

D) Табиғат, қоғам және ойлау дамуының неғұрлым жалпы заңдары туралы ғылым

E) Заттарды түрге және топтарға бөлу, ұғымдарды классификациялау өнері

 

7) Әлемнің өзіндік қозғалысы мен даму көздерін ашатын заң:

 

A) Қарама-қарсылықтың күресі және бірлігі заңы

B) Қарама-қайшылық заңы

C) Сан өзгерістердің сапалыққа өзара өту заңы

D) Терістеуді терістеу заңы

E) Мән және құбылыс

8) XIX ғ неміс философиясында идеалистік диалектикалық дәстүрдің негізін қалаған

A) Фихте

B) Гегель

C) Ф. Бэкон

D) Лейбниц

E) В.И. Ленин

 

9) Философиялық категориялар – бұл

 

A) Объектілер мен құбылыстарды классификациялау әдістері

B) Адамдардың іс-әрекетінің идеялдық формалары, олар ойша жүзеге асады

C) Материяның болмыстық формалары

D) Заттық-практикалық іс-әрекеттердің идеялдық формалары

E) Объектілер мен құбылыстардың бөліну тәсілдері

 

 

10) «Қозғалыс – ұзындық, енділік, тереңдік сияқты нақты қасиет» - деп атаған:

 

A) Руссо

B) Дидро

C) Гольбах

D) Ламетри

E) Гассенди

 

11) Өлшем дегеніміз не

 

A) сан мен сапаның бірлігін бейнелейтін философиялық ұғым

B) кез-келген санды өлшеуге қолданатын математикалық түсінік

C) заттың , құбылыстың, үрдістің сандық анықтамасын бейнелейтін ғылыми көрсеткіш

D) өлшем- заттық қасиеттер жиынтығы

E) өлшем- ойлауда ғана өмір сүретін абстарктілі категория

 

12) Мазмұн және форма диалектикасының мәні

 

A) ойлау мен мазмұндауды ғана басшылыққа алу

B) мазмұн мен форма бір-бірінен тәуелсіз өмір сүрдеі

C) олар бір-біріне тәуелді, абстрактілі емес күйде әрекет етеді

D) мазмұн заттың тұрақтылығы, форма оның өзгергіштік жағы

E) форма белсенді, ол мазмұнды жасайды, ал мазмұн формаға бағынады

 

13) Субъективті диалектика дегеніміз

 

A) табиғат диалектикасы

B) жалпы даму диалектикасы

C) ойлау диалектикасы

D) тірі ағзалар диалектикасы

E) ғылым диалектикасы

 

 

Тарау

 

1) Сан өзгерісінің сапалыққа өту заңы нені білдіретінін көрсетіңіз

 

A) Даму көзін

B) Даму бағытын

C) Даму нәтижесін

D) Даму құрылымын

E) Даму шегін

 

2) Диалектиканың формаларын көрсетіңіз

 

A) антикалық және философиялық

B) діни және ғылыми

C) тұлғалық және тарихи

D) идеалистік және материалистік

E) метафизикалық және материалистік

 

3) Аристотельдің пікірінше диалектика ілімін ең алғаш дамытқан ойшыл

 

A) Зенон

B) Сократ

C) Платон

D) Протагор

E) Гераклит

 

 

4) Диалектика қай елде алғаш пайда болды

 

A) Ертедегі Римде

B) Вавилонда

C) Көне Грецияда

D) Будда монастырларында

E) Орта ғасыр кезеңінде

 

5) Қарама-қарсылықтардың сәйкестігін мойындайтын стихиялық және қарапайым диалектика қай кезеңге тән

 

A) қайта өрлеу кезеңіне

B) антикалық кезеңге

C) материалистік бағытқа

D) орта ғасырларға

E) жаңа дәуір кезеңіне

 

6) Заттың, процестің сыртқы, байқалатын сипаттарын бейнелейтін категория

 

A) Құбылыс

B) Мән

C) Кездейсоқтық

D) Кеңістік

E) Уақыт

 

7) Диалектикалық терістеу дегеніміз

 

A) сызықтық даму әдісі

B) ескінің жаңамен ауысуы

C) ескінің жағымды белгілерін сақтап қалу

D) жаңаның ескіні лақтырып тастауы

E) шеңбер бойынша қозғалу әдісі

 

8) Даму анықтамаларының диалектика бағытына сәйкес келетінін көрсетіңіз

 

A) бұл – обьектінің сандық өзгеруі

B) бұл – байқауға болатын ке келген қозғалыс

C) бұл – неғұрлым жетілмегеннен соғұрлым жетілуге қарай болатын қозғалыс

D) бұл – күрделіден қарапайымға, алғашқы күйге қайта оралу

E) бұл – обьект күйінің кішіреюі және ұлғаюы

 

9) Диалектиканың этимологиялық мағынасы

 

A) диалог және пікір айту (пікірталас) өнері

B) заттар мен құбылыстарды аяқталған және өзгермейтін деп қарастыратын ойлау әдісі

C) түсінік, пікір, ой тұжырымы сияқты ойлау актілерін зерттейтін ғылым

D) себеп-салдарлық байланыс

E) заттарды мен түрлерге бөлу, түсініктерді классификациялау өнері

 

10) Диалектиканың дұрыс анықтамасы –

 

A) бұл – әлемді тану мүмкіндігін терістейтін ілім

B) бұл – әртүрлі философиялық көзқарастардың араласуы

C) бұл – болмыстың дамуы және әмбебаптық байланысы жайлы ілім

D) бұл – дәлелдеулерде дұрыс емес тұжырымдарды қолдану

E) бұл – құндылықтар туралы ілімге арналған философия ілімі

 

 

11) Диалектиканың негізгі категорияларын («жұп категориялары») негіздеген -

 

A) И.Кант

B) Г.Гегель

C) Л.Фейербах

D) И.Фихте

E) Ф.Шеллинг

 

12) Категория дегеніміз –

 

A) Әлемнің өзіндік қозғалысымен даму көзі

B) Жалпы түсінік тәжірбиелік қызметтің идеалды білімнің, табиғаттың жалпы байланысын көрсетеді

C) Нақтылы даму, біртұтастылық, объективтілік, байланыстардың жиынтығы

D) Құбылыстардың жалпы заңдылығы

E) Циклдік даму үрдісі

 

13) Қайшылықтар дүниені қозғаушы күш болып табылады және қайшылықтарсыз даму жоқ деп ұйғарған философ

 

A) Ф.Бэкон

B) Ж.П.Сартр

C) И. Кант

D) Г. Гегель

E) И. Фихте

 

Тарау

 

1) «Бір өзенге екі рет енуге болмайды», «Бәрі өзгермелі, бәрі ағысты» айтылымдарының авторы

 

A) Пифагор

B) Фалес

C) Парменид

D) Гераклит

E) Сократ

 

2) Диалектиканың мәнін білдіретін ережені көрсетіңіз

 

A) диалектика дегеніміз қозғалыс

B) диалектика дегеніміз даму

C) диалектика бұл өзгерістің өзі

D) диалектика бұл софистика

E) диалектика бұл пікірталас өнері

 

3) Даму идеясын мойындамайтын ойлау әдісі

 

A) диалектика

B) догматизм

C) ұқсастық

D) салыстыру

E) келістіру

 

4) Аталған заңдардың қайсысы диалектиканың негізгі заңы

 

A) сәйкестік заңы

B) қайшылық заңы

C) мазмұн мен форманың өзара байланыс заңы

D) қарама-қарсылық заңы

E) қарама-қарсылықтардың күресі және бірлігі заңы

 

5) Гегель философиясындағы негізгі қайшылықтарды атаңыз

 

A) сана және санасыздық

B) тарихи және логикалық

C) болмыс және ойлау

D) әдістер және жүйелер

E) формалар және мазмұн

 

6) Ойлау және тіл өзара қатынысының диалектикалық-материалистік концепциясын көрсетіңіз

 

A) ойлау тілге дейін қалыптасқан

B) ойлау тілге тәуелсіз өмір сүреді

C) ойлаудың қалыптасуы тілсіз жүзеге асуы мүмкін емес

D) ойлау мен тіл қатар дамыды

E) тіл – ойлауға қажетті материалды негіз

 

7) Құбылыстардың реттілігі мен қайталанып келуін анықтайтын обьективті, мәнді, қажетті, қайталанып отыратын байланыстың анықтамасы нені бейнелейді

 

A) принципті

B) әдісті

C) заңды

D) идеологияны

E) мәнді

 

8) Жаңа сапаға алып келетін заңды өзгеріс

 

A) Даму

B) Өлшем

C) Қасиет

D) Қозғалыс

E) Байланыс

 

9) Қай заңда өлшем сапа мен сан бірлігі ретінде бейнеленеді

 

A) терістеуді терістеу заңы

B) қарама-қарсылықтардың күресі және бірлігі заңы

C) сан өзгерістерінің сапалыққа өту заңы

D) сәйкестік заңы

E) мән мен құбылыстың өзара байланысы заңы

 

10) Диалектикаға сәйкес қарама-қарсылықтың өзара әсері объектіде нені жасайтынын көрсетіңіз

 

A) күштеуді

B) қарсылықты

C) қайшылықты

D) мазасыздықты

E) қуанышты

 

11) «Өзеннің бетіндегі терең ағыстар тасадағы, иірімдегі, көбіктегі қайта ағыстар түрінде» деген пікірде көрініс тапқан жұп категориялар:

 

A) Қажеттілік және кездейсоқтық

B) Мән және құбылыс

C) Мүмкіндік пен шындық

D) Себеп пен салдар

E) Бүтін және бөлік

 

12) Диалектикалық терістеу дегеніміз -

 

A) Зат пен құбылыстың қайшылықтарын ашу, жаңа сапаның пайда болуына мүмкіндік беру

B) Жоққа шығару принципі

C) Әлемнің өзіндік қозғалысы мен даму көздерін ашу

D) Ұқсастық және айырмашылықтың арақатынасын көрсету

E) Бірлік, күрес, үйлесімділік, қайшылық заңдары

 

13) Диалектика не туралы философиялық ілім

 

A) Материялдық дүние

B) Сана мен рух байланысы

C) Болмыс және бейболмыс мәселесі

D) Құндылықтар әлемі

E) Дамудың жалпылама заңдылықтары

 

Тарау

 

1) Ортағасырлық кезеңге тән философиялық ойлаудың негізі

 

A) космоцентризм

B) теоцентризм

C) пантеизм

D) наукоцентризм

E) агностицизм

 

2) Шынайы өмір сүретін тек нақтылы заттар ғана, ал жалпы ұғымдар заттардың есімдері ғана деп тұжырымдайтын ортағасырдағы философиялық бағыт-

 

A) креационизм

B) пантеизм

C) номинализм

D) теоцентризм

E) реализм

 

3) Ортағасыр философиясының негізгі мәселелерінің бірін көрсетіңіз

A) сенім мен ақыл-ой қатынасы

B) танымның экспериментальды әдісін іздестіру

C) біртұтастыққа жету

D) өлімді жеңу және өлгендерді қайтадан тірілту

E) ойлау мен болмыстың бара барлығы мәселесі

 

4) Фома Аквинскийдің діни-философиялық жүйесі қай негізде құрылғанын атаңыз

 

A) аристотелизм

B) платонизм

C) эпикуризм

D) стоицизм

E) софизм

 

5) Схоластиканың сипаты

 

A) теологияға тәуелділігінде

B) діни сынауында

C) патристикамен келіспеуінде

D) материалистік дүниетанымда

E) ғылыми ізденісінде

 

6) Нақты шындықты жалпы ұғымдар немесе универсалдылық деп түсіндіретін ілім-

 

A) дуализм

B) реализм

C) материализм

D) агностицизм

E) номинализм

 

7) Орта ғасырлар философиясында барлық мәселелер қандай тұрғыдан шешіледі

 

A) Гуманизм, пантеизм, реализм

B) Теоцентризм, деизм, атеизм

C) Космоцентризм, теоцентризм, антропоцентризм

D) Теоцентризм, креационизм, провиденциализм

E) Космизм, номинализм, сциентизм

 

 

8) Әулие Аврелий Августиннің еңбегін атаңыз-

 

A) Теология суммасы

B) Құдайы қала

C) Күн қаласы

D) Қайырымды қала тұрғындары

E) Бар және жоқ

 

9) Құдайдың дүниені ештеңеден жасағандығы жайындағы концепция

 

A) Теизм

B) Деизм

C) Атеизм

D) Пантеизм

E) Креационизм

 

10) Ортағасырлық философия ішкі бүтіндігіне қарамастан қандай кезеңдерге бөлінді

 

A) Классикалық және классикалық емес

B) Діни және ғылыми

C) Патристика және схоластика

D) Реализм және номинализм

E) Католиктік және правословиелік

 

11) Ортағасырлық ойшыл Аврелий Августин «нағыз адам» деп кімді санайды

 

A) Білімді және данышпан адам

B) Сүйе білген және сүюге лайық адам

C) Елін жаудан қорғаған адам

D) Бастыққа бағынышты адам

E) Көреген және көп білетін адам

 

12) Қоғамдық құрылым алдын-ала құдайдың жазғанымен жүреді деген идея қай кезеңге тән:

 

A) Қайта өрлеу философиясына

B) Жаңа заман философиясына

C) Ортағасырлық батыс философиясына

D) Маркс философиясына

E) Антикалық философияға

 

13) П.Абельярдың еңбегі

 

A) «Иә және жоқ»

B) «Азаматтық саясат»

C) «Құдай қаласы»

D) «Таза ақылға сын»

E) «Теология жинағы»

 

Тарау

 

1) Буддизмнің ең басты идеясын көрсетіңіз

 

A) өмір- бұл қасірет

B) қарсылық принципіне мойынсыну

C) өмір - бұл ләззат

D) өмір- бұл әлемді тану ләззаты

E) адам өмірінде еш мағына жоқ

 

2) Ведалар дегеніміз

 

A) «Орман тақуаларының» үйретуі

B) Мифологиялық және салттық түсініктеме

C) Қасиетті жазулар, данышпандардың ойлары

D) Эзотериялық білімнің жазулары

E) Жергілікті атау

 

3) Ежелгі Үнді философиясының ортодоксалдық емес мектептерінің бірі

 

A) йога

B) джайнизм

C) веданта

D) ньяя

E) вайшешика

 

4) Ведалардың философиялық бөлігі

 

A) Ригведа

B) Самаведа

C) Упанишадтар

D) Яджурведа

E) Атхарваведа

 

5) Буддизмде қасіреттен құтылудың жолы -

 

A) шыдамдылық

B) тұйық талқылау

C) қоршаған ортаға зиян келтірмеу

D) нирвананың сегіздік жолы

E) дао жолы

 

6) Толық бас тарту құбылысы бұл -

 

A) атараксия

B) атман

C) джина

D) нирвана

E) сансара

 

7) Упанишадтың басты тезисі

 

A) Танымның негізі, дүниені түйсіктер арқылы қабылдау

B) Рухты тәннен азат ету

C) Брахман – бар әлемнің генетикалық, түпнегіздік бастамасы және соңы

D) Жанды денеден ажырату

E) Құдайларға арналған гимндер жинағы

 

8) Ежелгі Үндістан әдебиетінің ескерткішін көрсетіңіз

 

A) Библия

B) Құран

C) Ведалар

D) Брахман

E) Атман

 

9) Джайнизм ілімінің негізін салушы

 

A) Конфуций

B) Лао-цзы

C) Шан-Ян

D) Сидхартха Гаутама

E) Махавира Вардхамана

10) Ежелгі Үнді философиясының ортодоксалды мектептері, бұл мектептер –

 

A) Веда беделін жоққа шығаратындар

B) Аскетизм жолын қуушылар

C) Заңды мәжбүрлікті және айыпты қолдайтындар

D) «Алтын орта» жолын қолдайтындар

E) Веда беделін жақтаушылар

 

11) Буддизмдегі қай термин адам әрекетінің соңғы мақсатын, бостандықты білдіреді

 

A) атман

B) сансара

C) нирвана

D) карма

E) деваяна

 

12) Чарвака – локаята философиясына тән мазмұнды атаңыз

 

A) Танымның негізі, дүниені түйсіктер арқылы қабылдау

B) Жанды денеден ажырату, еркіндік беру

C) Азаптан құтылу мүмкін емес

D) Адамдар арасындағы қарым-қатынас пен тәрбиені гуманизациялау

E) Мейірімділік пен адамгершілік қылмысқа апаратын жол

 

13) Джайнизм ілімінің мақсаты –

 

A) азаптан құтылудың жолын іздеу

B) бостандыққа талпыну

C) жаңа мемлекетті құру жолын іздестіру

D) жанды денеден ажырату, оған еркіндік беру

E) қайырымсыз болу

 

 

Тарау

 

1) Ежелгі Қытайдың философиялық мектебін атаңыз

 

A) моизм

B) ньяя

C) чарвака- локаята

D) киниктер

E) джайнизм

 

2) «Жол» деген мағына беретін Қытай философиясының ең маңызды ұғымы

 

A) инь

B) жэнь

C) дао

D) ли

E) ян

 

3) Лао-цзы қай ілімнің негізін салушы

 

A) моизм

B) даосизм

C) чарвака

D) фа-дзя

E) джайнизм

 

4) Конфуцийдің негізгі жұмысы

 

A) "Мэн-цзы

B) "Өлеңдер мен ұрандар кітабы"

C) "Толғаулар мен әңгімелер"

D) "Тарих кітабы"

E) "Дәстүрлер жайлы жазбалар"

 

5) Әр заттың пайда болуы және өзгеруі өзінің даму жолына байланысты деп санайтын ағым –

 

A) моизм

B) даосизм

C) легизм

D) конфуцизм

E) инь және ян

 

6) Көне Қытай философиясының негізгі белгілері

 

A) Практикалық және саяси мазмұнның басымдылығы

B) Діни-мистикалық мазмұнның басымдылығы

C) Сезімдік-түйсіктік танымның басымдылығы

D) Надандықпен күресудің басымдылығы

E) Субстанциялық бастамалардың көпжақтылығы

 

7) «Мейірімділік пен адамгершілік – қылмысқа апаратын жол, ал шын қайырымдылық өзінің бастамасын жазалаудан алады» - деп уағыздаған мектеп

 

A) Конфуцизм

B) Даосизм

C) Моизм

D) Легизм

E) Дзэн буддизм

 

8) "Дао дэ цзин" кітабының авторы

 

A) Лао- цзы

B) Мо-цзы

C) Сюнь-цзы

D) Кун-фу-цзы

E) Мэн- цзы

 

Тарау

1 Қайта өрлеу кезеңінде адамды қалай түсіндірді

A) адам – қоғамдық жануар

B) адам – бұл ойлайтын қамыс

C) адам – құрал сияқты емес

D) адам –құдай жаратқан ерекше жан

E) адам – бұл жасаушы, табиғаттың билеушісі

2 Дж Бруно көзқарасына тән философиялық бағыт:

A) пантезм

B) волютаризм

C) пантологизм

D) томизм

E) скептицизм

3 Гуманизм ұғымының этнимологиялық мағынасы

A) адамгершілік

B) сұлулық

C) парасаттылық

D) төзімділік

E) көрегендік

4 Қайта өрлеу философиясының ерекшелігі

A) агностицизм

B) теоцентризм

C) креационизм

D) антропоцентризм

E) скептицизм

5 Қайта өрлеу дәуірінің философиясында қандай мәселе алдыңғы орынға шықты

A) Құдай туралы

B) Жан туралы

C) Рух туралы

D) Адам туралы

E) Сана туралы

6 Қайта өрлеу дәуірінде мемлекет және құқық философиясымен кім айналысты

A) Н.Кузанский

B) Н.Макиавелии

C) Дж.Бруно

D) М.Лютер

E) Т.Мюнцер

7 Қайта өрлеу кезеңінің басты философиялық ағымы пантеизм дегеніміз

A) Құдай дүниені жаратады, бірақ одан кейінгі өмірге араласпайды

B) Провидециализм мен креационизмді мойындау

C) Сцентизм мен технократизмге талпыныс

D) Технократизмді орнату

E) Құдай мен табиғаттың құдіреттілігін теңестіру

8 Қайта өрлеу дәуірінің әлеуметтік утопияның негізін қалаған

A) Данте

B) Томас Мор

C) Э. Роттердамский

D) Лоренцо Валла

E) Петрарка

9 Пантеистік, натурфилософиялық бағыттың негізін салған

A) Николай Кузанский

B) Николай Коперник

C) Дж. Беркли

D) Лоренцо ди Медичи

E) Мишель де Монтень

10 Қайта өрлеу дәуірінің өкілі, әлемдік гелиоцентрлік жүйенің негізін салушы

A) Птоломей

B) Н. Коперник

C) Архимед

D) Лаппас

E) Галилей

11 Қайта өрлеу дәуірінде реформациялық теорияның негізі шіркеуді сынау немесе ...:

A) Антиклерикалдық

B) Антигуманистік

C) Дегуманистік

D) Антисциентистік

E) Агностиктік

12 Қайта өрлеу дәуірінің философы Н.Макиавеллидің басты еңбегі

A) «Күн қаласы»

B) «Утопия»

C) «Тақсыр»

D) «Мүмкіндіктің болмысы»

E) «Адамның абыройы мен артықтығы жөнінде»

13 Қайта өрлеу дәуірінің физігі, астрономы және ойшылы, «Әлемнің ең басты екі жүйесі», «Птоломей және Коперник туралы диолог» еңбектерінің авторы

F) Галилео Галилей

G) Томас Мор

H) Джордано Бруно

I) Николай Кузанский

J) Нокколо Макиавелли

Тарау

1 Мәдениет философиясының пәні

A) Мәдени этностардың көптүрлілігі

B) Әмбебап феномен ретінде мәдениеттің мәні мен маңызы

C) Шығыс пен Батыс мәдениеттерінің сұхбаты

D) Мәдениеттердің қақтығысын, олардың бір-біріне қарсы тұруы

E) Әлемдік мәдениет тарихы

221 ғасырда неғұрлым шапшақ қарқынмен дамып келе жатқан технология

K) Ақпараттық

L) Қалдықсыз

M) Жоғары өндірістік

N) Космостық

O) Биотехнологиялық

3 Болашақ туралы білім ұғымы:

A) Футурология

B) Телеология

C) Астрология

D) Хиромантия

E) Эсхатология

4 Қоғамдық жүйелердің қалыптасуы және заңдылықтары туралы ғылым -

A) Герменевтика

B) Саясаттану

C) Философия

D) Әлеуметтану

E) Синергетика

5 «Мәдениет» ұғымының бастапқы ұғымы

A) тәрбие беру

B) білім беру

C) жерді өңдеу

D) мінез-құлық ережелері

E) космосқа ұшу

6 Мәдениетті табиғаттан бөліп қарастыру проблемасын бірінші болып қойған ойшыл

A) Спиноза

B) Руссо

C) Ницше

D) Швейцер

E) Хейзинга

7 Маркстік көзқарас тұрғысынан қоғамдық даму немен анықталады

A) құдай күшімен

B) адамдар өмірінің материалдық жағдайымен

C) оқиғаның табиғи жолымен

D) адамдар өмірінің руханилық дамуымен

E) космостық ақыл-оймен

8 Мәдениет қай ғылымның бір саласы ретінде бөлініп шықты

A) Әдебиет

B) Саясаттану

C) Әлеуметтану

D) Философия

E) Тарих

91946 жылы Батыс әдебиетінде мәденитке 257 анықтама берген мәдениеттанушылар

P) О.Шпенглер және Ж.Ж.Руссо

Q) Ч.Дарвин және К.Маркс

R) А.Кребер және К.Клахкон

S) Кассирер және Хейзинга

T) Н.Я.Данилевский және А.Тойнби

10 Мәдениет дегеніміз - өркениетке қарсы тұратын феномен деп қарастырған ойшыл

A) Н.Я.Данилевский

B) К.Ясперс

C) О.Шпенглер

D) К.Леви-Стросс

E) Ф.Броделя

11 Өркениет ұғымының жалпы мағынысын анықтаңыз

A) Қоғамдағы материалдық және рухани жетістіктердің жиынтығы

B) Техниканың дамуы

C) Діни дүниетаным мен рухани өмірдегі даму

D) Технократиялық қоғам

E) Ғылым мен діннің қақтығысы

12 ”Өркениетке” қатысты басым қолданылатын ұғымды көрсетіңіз:

A) өркениет – тағылықтан кейін болатын жағдай (Энгельс бойынша)

B) өркениет – материалдық игілік пен рухани жетістіктердің жиынтығы

C) өркениет – қоғамның саяси-құқықтық деңгейі мен мәдениеттің материалдық өрістеуі

D) өркениет – адамзаттық жерлік өмірінің ақыры

E) өркениет – мәдениеттің жоғарғы деңгейі

13 Екінші табиғат» болмысының мәні

A) Ақпараттық қоғам

B) Техникаландырылған, ақпараттандырылған

C) Әлеуметтік, тарихи, цивилизацияланған

D) Әлеуметтік, саяси, мәдени

E) Экономикалық, саяси, ақпараттық

 

Тарау

1 Халық өсуін қауіпті деп әлемдік ғылымда алғаш айтқан

A) Мальтус

B) К.Маркс

C) Мао Цзедун

D) Маркузе

E) Маршал

2 Технологиялық прогресс жүйесі мәселесімен тікелей айналысатын философиялық сала:

A) философия тарихы

B) компьютерлік технология философиясы

C) техника философиясы

D) ақпараттық өркениет философиясы

E) экологиялық мәдениет философиясы

3«Мәдениет және этика», «Мәдениет философиясы» еңбектерінің авторы

U) Швейцер

V) Бжезинский

W) Гэльбрейт

X) Ростоу

Y) Бэлл

 

4 Өркениет пен адамзаттың қалыптасу мәселесі жөніндегі Энгельстің негізгі еңбегі –

Z) „Табиғат диалектикасы”

AA) „Мемлекеттің, жеке меншіктің және (семьяның) жанұяның пайда болуы”

BB) „Анти-Дюринг”

CC) „Тарихи материализм туралы хаттар”

DD) „Англиядағы жұмысшы табының жағдайы”

5 Тарихи үрдісті формациялық кезеңдерге бөлу ілімінің авторы –

EE) К. Ясперс

FF) К. Маркс

GG) Шпенглер

HH) Гегель

II) Сорокин

6 Аталған тарихи ілімдердің қайсысы қазіргі өркениеттік өзгерістерді білдіреді

JJ) қоғамдық-экономикалық формация ілімі

KK) жергілікті мәдениет ілімі

LL) әлемді қозғалысқа келтіретін идеялар деп келетін гегельдік әлемдік тарихи ілімі

MM) ақпараттық-техникалық қоғам ілімі

NN) тарихтың түпкі себебін құдаймен түсіндіретін философиялық – діни ілімі

7 Марксизм бойынша қоғамдық прогресс көрсеткішінің негізі

OO) өндірістік қатынастарда өндіруші күштердің даму деңгейі мен сипатына сәйкестік дәрежесі

PP) адамдардың білім деңгейі мен рухани мәдениеттерінің жетілуі

QQ) қоғам, адам еркіндігі мәселесінің алға тартылуы

RR) тұрғындардың діни көзқарастарының жетілуі

SS) қоғамның саяси құрылымының сипаты

8 Аталған мәселелердің қайсысы адамзат өміріндегі өзекті мәселелердің қатарына жатады

A) экологиялық

B) элементарлы бөлшектер физикасы мәселесі

C) тұрақтылықтылытың математикалық теориясы мәселесі

D) әлемдік құрылым мәселесі

E) Алматы қаласындағы ауа бассейнін тазарту мәселесі

9 Дәстүрлер, әдет-ғұрыптар, нормалар, ережелер қандай саланың идеялық құндылықтары

A) эстетикалық

B) ғылыми

C) саяси

D) діни

E) этикалық

10 Қоғамның даму негізін көрсететін дұрыс анықтама

A) адамдардың еңбек әрекеті, материалдық игілік өндірісі

B) индивидумдар еркі

C) жаратушы-Құдай еркі

D) тарихи кездейсоқтық

E) тіл және мәдениет

11 «Өнер философиясы» атты еңбек авторы, мәдениетті эстетикалық тұрғыдан ұғынып-меңгеруді басты орныға қойған ойшыл

TT) Ф.В.Шеллинг

UU) О. Тоффлер

VV) А. Печчей

WW) З. Бжезинский

XX) Б.Рассел

12 Мәдениеттің негізгі қызметтері

A) реттеушілік, коммуникативтік, әлеуметтендіру

B) танымдық, дүниеге көзқарастық, рационалдық

C) ойын ойнау, көңіл көтеру, өнерді игеру

D) экономикалық, экологиялық, энергетикалық

E) білім беру, тәрбие беру, денсаулық сақтау

13 Құндылықтарды зерттейтін ілім

A) Мәдениеттану

B) Аксиология

C) Логика

D) Философия

E) Онтология

 

 

Тарау

1 Философия қашан пайда болды?

A) Б.з. I-V ғғ.

B) XVII-XVIII ғғ.

C) Б.з.д. III мыңжылдықтың орта шенінде

D) Б.з.д. VII-VI ғғ

E) Б.з.д. III-I ғғ.

2 Дүниетанымның рефлексивтік түрін көрсетіңіз

A) Мифологиялық

B) Философиялық

C) Діндік

D) Қарапайым

E) Ғылымдық

3 Ақыл-ойдың маңызын төмендете отырып, адам өмірінің себебі ретінде ерікті қарастыратын дүниетаным

A) Релятивизм

B) Скептицизм

C) Волюнтаризм

D) Фатализм

E) Фидеизм

4 Дүниекөзқарастың белгілі түрлері:

A) Мифологиялық, діни, философиялық

B) Мифологиялық, поэтикалық, философиялық

C) Діни, ғылымдық, ғылымдық емес, атеистік

D) Мифологиялық, діни, гуманитарлық

E) Діни, ғылымдық, гуманитарлық, эпикалық

5 Қөзқарас дегенміз

A) дүниені сезіну, қабылдау, ойша бағамдау ережелері

B) дүние туралы білімдердің жиынтығының теориясы

C) адамның практикалық тәжірбиесі мен өмірлік әрекеттерінің жиынтығы

D) адамның дүниеге қатынасының, бағалауларының, ұстанымдарының жиынтығы

E) өмір туралы ой-толғаныстар мен білімдердің жиынтығы

 

 

6 Дүниенің субстанциялық негізі ретінде материя мен сананы бірдей қарайтын философиялық бағыт

A) Монизм

B) Идеализм

C) Дуализм

D) Плюрализм

E) Скептицизм

7 Философияға берілген дұрыс анықтамалардың қайсысы толық және дұрыс:

A) Философия-бұл ғылым және тіл логикасы, ойлау және даму заңдылықтарының жүйесі

B) Философия-бұл дүниетанымның теориялық негізі, дүние туралы неғұрлым жалпы ұғымдар жүйесі

C) Философия-бұл ғылымдардың ғылымы

D) Философия-болмыс ғылымы мен таным теориясының жүйесі

E) Философия-білімге, дүниеге құштарлық

8 Идеализм-бұл

A) Идеалдар мағынасын өмірге тұрақтандыруға тырысу

B) Адамның дамуға тырысуы

C) Сананы алғашқы деп, материалдылықты анықтайтын идеяларды мойындау

D) Тылсым күшке сену

E) Абстрактілі ойлау

9 Қоғам және ойлау, табиғаттың дамуының жалпы заңдылықтарын зерттейтін ғылым

A) Метафизика

B) Диалектика

C) Теология

D) Синергетика

E) Схоластика

10 Философияның негізгі сұрағының мәні берілген қатынастардың қайсысынан көрінеді?

A) Адам және Құдай

B) Сөз және іс-әрекет

C) Сана және материя

D) Теория және тәжірибе

E) Себеп және салдар

11 Мифологиялық дүниетанымға тән белгі

A) Образды ойлау

B) Рационалды тану

C) Күдікпен қарау

D) Еркін ойлау

E) Интуитивті тану

12 Діннің негізгі қағидасы

A) дамуға сенім

B) жоғарыдағы тыс күшке сенім

C) өзіңе және басқаларға сенім

D) ғылымға сенбеушілік

E) болашаққа сеніммен қарау

13 Философияның негізгі мәселесінің дәл мағынасын көрсетіңіз

A) Жалпылық ұғымының немесе әмбебаптардың табиғаты жайлы айтыс

B) Құдай болмысын дәлелдеудегі пікір талас

C) Дінге сенбестік пен дінге сенушілік арасындағы талас

D) Ғылым мен білімнің рөлін жоғарлатудағы әрекет

E) Ойлаудың болмысқа қатынасы

Тарау

1) Философия мен діннің ұқсастығы

A) дүниені ғылым түсіндіреді

B) көзқарастардың типтері

C) құдайға сенімге негізделген

D) танымның эмпирикалық әдістерін қолданады

E) сенімге негізделген

2) Субстанцияның көптігін мойындайтын философиялық ілім

A) Агностицизм

B) Моизм

C) Дуализм

D) Плюрализм

E) Пантеизм

3) Бір ғана материалдық бастаманы мойындайтын философиялық ілім

A) Монадология

B) Плюрализм

C) Дуализм

D) Монизм

E) Деизм

4) Философияның негізгі бөлімдері

A) Этика, эстетика, дін, мораль, құқық, саясат

B) Онтология, гносеология, аксиология, логика, методология

C) Софистика, эклетика, догматизм, прагматизм, позитивизм

D) Идеология, космология, мифология, гносеология, онтология

E) Диалектика, метафизика, схоластика, эклектика, софистика

 

5) Философияның негізгі сұрағы басқаша қалай қойылады?

A) Дүние кез-келген құбылыстар жиынтығы ма, немесе ол белгілі бір заңдылыққа бағына ма

 

B) Адам миы қалай дамыды

C) Адам өмірінің мән – мағынасы неде

D) Біздің ойымыздағы мазмұн қайдан және қалай пайда болады

E) Ойлаудың болмысқа қатынасы

6) Дүниені түсінуді және оның жалпы көрінісін анықтайтын көзқарас, бағалау принциптердің жиынтығы

A) Дүниені түйсіну

B) Дүниені сезу

C) Дүниетаным

D) Дүниені түсінушілік

E) Дүниені көру

7) Философия қай елде пайда болды?

A) Ежелгі Грекия мен Римде

B) Бір уақытта Көне Римде, Грецияда, Қытайда, Үндістанда

C) Ежелгі Қытай мен Үндістанда

D) Бір уақытта ежелгі Үндістанда, Қытайда, Грекияда

E) Бір уақытта көне Қытайда, Қосөзенде, Египетте

8) Философияның өзіндік ерекшелігі

A) Қатал ғылыми қорытындыда, мақсатты бағыттылығында

B) Дүниені оның жалпыға ортақтығымен және бүтіндігімен тануға ұмтылуы

C) Догматизмдігінде, өзгермейтін тұрақтылығында

D) Дүниетанымдылығы мен дүниеге көзқарастығында

E) Дүниеге тәжірибелік көзқарасында, практикалық пайдалығында

9) Онтология не жайындағы ілім

A) Ойлау

B) Зерттеу

C) Байлық

D) Болмыс

E) Адам

10)Табиғаттың және әлеуметтік шындықтың, дүниенің түпнегізін, алғашқылығын материя деп тану

A) Дуализм

B) Материализм

C) Прагматизм

D) Идеализм

E) агностицизм

 

11) Рационалдылығымен, жүйелігімен және теориялық толыққандылығымен ерекшеленетін дүниетанымның түрі және жоғарғы деңгейі:

A) Танымдық

B) Болжамдық

C) Философиялық

D) Діни

E) мифологиялық

 

12) Бүкіл әлемнің тұтастығын, дүние мен адамның бірлігін, тіршіліктің мәнісін білдіретін философиялық категория

A) Сана

B) Материя

C) Таным

D) Болмыс

E) Ойлау

 

13) Болмысты тану, дербес ақиқатқа жету мүмкін емес дейтін тұжырымға негізделген философиялық ілім

A) Гносеология

B) Агностицизм

C) Скептицизм

D) Сцентизм

E) Солипсизм

 

Тарау

1)Материяның өмір сүру формалары

A) Материя және сана

B) Болмыс және болмыс еместік

C) Рух және дене

D) Кеңістік және уақыт

E) Санасыздық және сана

2)Объективті шындықты білдіретін ұғым

A) Саясат

B) Материя

C) Ойлау

D) Идея

E) Мораль

 

3) Материя қозғалысының жоғарғы формасын көрсетіңіз

A) Механикалық

B) Химиялық

C) Әлеуметтік

D) Физикалық

E) Биологиялық

 

4) «Бауыр өтті қалай бөліп шығарады, біздің санамыз солай ойды бөліп шығарады» деген материалистік түсініктің деңгейі

A) Тұрпайы материализм

B) Механикалық материализм

C) Метафизикалық материализм

D) Диалектикалық материализм

E) Антропологиялық материализм

5) Кеңістік неше өлшемді?

A) Екі

B) Көп

C) Үш

D) Төрт

E) Бір

6) «Болмыс» ұғымының философиялық анықтамасы:

A) Болмыс - бұл бүкіл Дүние

B) Болмыс – бар мәнділіктің барлығы

C) Болмыс - бұл тек қана табиғат

D) Болмыс- бұл объективті өмір сүретіннің барлығы

E) Болмыс - бұл өткенде де, осы уақытта да өмір сүреттіннің барлығы

7) Материяның қай анықтамасы оның мәнділігін ашады?

A) Материя – сезім мүшелерімізге әсер ететіннің барлығы

B) Барлығы осыдан тұрады

C) Санадан тәуелсіз өмір сүретін объективті шындық

D) Алғашқы материя, негізгі субстанция

E) Менің сезімдерімнің жиынтығы

8) Кеңістік пен уақытты ғылыми-философиялық тұрғыдан түсіндіретін дұрыс пайымдауды көрсет:

A) Материяның өмір сүру тәсілі

B) Субъективтік уайымдаудың формасы

C) Абсолютті идеяның тууы

D) Дүниенің абсолютті бастары

E) Шындықты ұғыну формасы

9)Энгельс материя қозғалысының неше формасын көрсетеді?

A) Он

B) Бес

C) Үш

D) Алты

E) Төрт

10)Болмыс мәселесін қарастыратын философиялық сала –

A) Онтология

B) Антропология

C) Логика

D) Аксеология

E) Гносеология

11)Дүниенің алғашқы бастамасы апейрон деген көзқарасты алғаш ұсынған көне грек философы

A) Зенон

B) Гераклит

C) Анаксимандр

D) Анаксимен

E) Эмпедокл

 

12)«Объективті шындық» категориясына кіретін негізгі ұғымның бірі:

A) Рух дүниесі

B) Материалдық дүние

C) Сезімдер

D) Ойлар, идеялар

E) Адамның уайымдаулары

13)Төменде келтірілген категориялардың қайсысы бар болмыстың жалпы негізін және ішкі бірлігін білдіреді?

A) объект

B) субъект

C) субстанция

D) құбылыс

E) структура

Тарау

1)Эмпиризмнің негізгі принципі –

A) Өзінді-өзі танып біл

B) Мен ойлаймын, яғни өмір сүремін

C) Бар нәрсе сананы көрсетеді

D) Білім көзі – сезімдік тәжірибе

E) Адам барлық нәрсенін өлшемі

2)Жаңа дәуірдің қай философы дедуктивті әдісті алғаш қолданды?

A) Р.Декарт

B) Ф.Бэкон

C) Дж.Локк

D) Дж.Беркли

E) Г.Лейбниц

3)Ф.Бэкон, Т.Гоббс, Д.Локк, Д.Беркли, Д.Юм қай ағымның өкілдері

A) Рационализм

B) Критицизм

C) Эмпиризм

D) Прагматизм

E) Позитивизм

4)Қай философияда ғылыми әдіс басты проблема болып саналды

A) Ежелгі Шығыста

B) Жаңа заманда

C) Қайта жаңару заманында

D) Көне Грекияда

E) Ортағасырлық Еуропада

5)Білімнің жалғыз көзі ретінде сезінуді қарастыратын таным теориясындағы бағыт

A) Рационализм

B) Солипсизм

C) Сенсуализм

D) Пантеизм

E) Эмпиризм

6)Рационализмнің негізгі анықтамасын көрсетіңіз

A) Танып білудің жоғарғы түрі – сезу

B) Адамның барлық білімі тәжірибеде көрінеді

C) Дүние принципте білінбейді

D) Ақыл – ой адамның дүние тануында шешуші роль атқарады

E) Мистикалық шындық – Дүние жайлы білім ағымы

 

7)Эмпиризм қай ағымға қарсы шықты

A) Реализмге

B) Рационализмге

C) Скептицизмге

D) Наминализмге

E) Агноститцизмге

8)«Барлық философия ағашқа ұқсайды, тамыры – метафизика, орта бұтағы – физика, ал осы бұтақтан таралған бұтақшала