КНИЖКА - ВОПРОСНИК
Костанайский государственный
Педагогический институт
 |
КНИЖКА - ВОПРОСНИК
«050116-География»
ҚАЗАҚСТАННЫҢ ФИЗИКАЛЫҚ ГЕОГРАФИЯСЫ
пәніне арналған тестілік тапсырмалар
топ бағыты – білім, жаратылыстану
Бет саны: 14
Тестілік тапсырмалар саны: 200
Қазақстанның физикалық географиясы
| Тақырыпша аты | |
| Жалпы шолу | |
| 1. 1 | Қазақстанның табиғи жағдайлары |
| 1. 2 | Қазақстанның геологиялық құрылысы |
| 1. 3 | Қазақстанның жер бедері |
| 1. 4 | Табиғи жағдайларының климат пайда болу факторлары |
| 1. 5 | Қазақстанның жер асты сулары |
| 1. 6 | Қазақстанның жер беті сулары |
| 1. 7 | Топырақ жамылғысы |
| 1. 8 | Өсімдік түрі және олардың структурлық-динамикалық ерекшеліктері |
| 1. 9 | Жануарлар әлемі, пайда болу ерекшеліктері |
| 1. 10 | Қазақстанның табиғи зоналары |
| Аймақтық шолу | |
| 2. 1 | Батыс Сібір физикалық-географиялық елі |
| 2. 2 | Қазақ үстіртті және ұсақ шоқылар физикалық-географиялық елі |
| 2. 3 | Каспий маңы-Тұран физикалық-географиялық елі |
| 2. 4 | Онтүстік Сібір таулары физикалық-географиялық елі |
| 2. 5 | Жоңғар-Сәуір-Тарбағатай физикалық-географиялық елі |
| 2. 6 | Ортаазияттық физикалық-географиялық елі |
| 2. 7 | Орал физикалық-географиялық елі |
$$$ 1
Қазақстанның сел қауіпі бар аудандары:
A) Батыста.
B) Орталықта.
C) Солтүстігінде.
D) Оңтүстік-шығысында.
E) Солтүстік-батысында.
$$$ 2
Орталық Қазақстанда кеңінен тараған рельефтің формалары:
A) Пласты жазықтар.
B) Төменгі таулар.
C) Ұсақ шоқылар.
D) Төбелер.
E) Орташа таулар.
$$$ 3
Қазақстанда қандай табиғи зонасы ауылшаруашылықта кеңінен қолданылады:
A) Орманды.
B) Шөлді.
C) Дала.
D) Шөлейтті.
E) Орманды дала.
$$$ 4
Қазақстанның ауқымды территориясын қандай табиғи зона алып жатыр:
A) Орманды.
B) Шөлді.
C) Дала.
D) Шөлейтті.
E) Таулы.
$$$ 5
Қазақстан территориясының қандай бөлігін таулар қамтиды:
A) 1/2.
B) 1/3.
C) 1/5.
D) 1/10.
E) 1/20.
$$$ 6
Биік таулардың үлесіне кіреді:
A) 20%.
B) 40%.
C) 45%.
D) 30%.
E) 10%.
$$$ 7
Батыста Оңтүстік Орал мен Мұғалжар таулары аралығында және шығыста Орталық Қазақстан ұсақ шоқылар аралығында не орналасқан:
A) Тұран ойпаты.
B) Үстүрт ойпаты.
C) Каспий маңы ойпаты.
D) Арал-Торғай жазықты ел.
E) Мойынқұм.
$$$ 8
Кең Тұран жазықтығының ішінде қандай аудан орналасқан :
A) Республиканың солтүстік аудандары.
B) Республиканың солтүстік батыс аудандары.
C) Республиканың шығыс аудандары.
D) Республиканың орталық аудандары.
E) Республиканың оңтүстік-батыс және оңтүстігі.
$$$ 9
Тарбағатай жотасының биік нүктесі (2992м):
A) Бастау тауы.
B) Бессаз тауы.
C) Тастау тауы.
D) Сауыр тауы.
E) Нарым тауы.
$$$ 10
Жоңғар қақпасымен қандай жоталар бөлінген:
A) Жоңғар Алатауы, Барлық.
B) Сауыр, Тарбағатай.
C) Кетмень, Тарбағатай.
D) Нарым және Қалба.
E) Іле Алатауы және Барлық.
$$$ 11 Кетмень жотасы қандай таудың шығыс желісі болып табылады:
A) Іле Алатауы.
B) Жоңғар Алатауы.
C) Солтүстік Тянь-Шань.
D) Қалба жотасы.
E) Нарым жотасы.
$$$ 12 Қазақстанның геологиялық тарихында теңіздік трансгрессия қандай кезеңде болды:
A) Кембрийде.
B) Юра кезеңінде.
C) Карбонда.
D) Неогенде.
E) Бор кезеңінде.
$$$ 13
Оңтүстік Орал маңы және Мұғалжар қандай пайдалы қазбалардың орталығы:
A) Мыс.
B) Хромит, мыс, асбест.
C) Боксит.
D) Полиметалдар.
E) Металемес минералдар.
$$$ 14
Мұнай және минералды тұздардың ірі кен орындары:
A) Орталық Қазақстан.
B) Қызылорда облысы.
C) Шығыс Қазақстан.
D) Солтүстік Қазақстан.
E) Каспий маңы ойпаты, Манғыстау.
$$$ 15
Фосфор, қорғасын және цинкке бай жоталар:
A) Нарым жотасы.
B) Қалба жотасы.
C) Сауыр жотасы.
D) Қаратау жотасы.
E) Тарбағатай жотасы.
$$$ 16
Басты темір рудалы тілкемі - бұл:
A) Қаратау.
B) Торғай.
C) Нарым.
D) Жоңғар Алатауы.
E) Сауыр.
$$$ 17
Атасу вулканды-шөгінді рудалары қай жерде орналасқан:
A) Солтүстік Қазақстан.
B) Онтүстік Қазақстан.
C) Шығыс Қазақстан.
D) Батыс Қазақстан.
E) Орталық Қазақстан.
$$$ 18
Қазақстандағы мыс-рудалы провинциясы:
A) Солтүстік Қазақстан.
B) Онтүстік Қазақстан.
C) Орталық Қазақстан.
D) Батыс Қазақстан.
E) Шығыс Қазақстан.
$$$ 19 Казақстандағы маңызды полиметалл кенді провинциясы:
A) Жонгар Алатау.
B) Рудалы Алтай.
C) Іле Алатау.
D) Тянь-Шань.
E) Қаратау.
$$$ 20
Қазақстан территориясында қоңыржай ендіктің ауасы басым, оңтұстік аймақтарда жаз кезінде қандай ауаға тасымалданады:
A) Тропикалық.
B) Континенталдық.
C) Экваторлық.
D) Субэкваторлық.
E) Субтропикалық.
$$$ 21
Қарағанды облысында жер беті вулканизммен келесі кен орындары байланысты:
A) Кварц.
B) Корунд.
C) Алмаз.
D) Көмір.
E) Флюорит.
$$$ 22
Қазақстанның 2/3 бөлігін қандай жер бедері алып жатыр:
A) Таулы облыстар.
B) Өзен аңғарлары.
C) Жазықты облыстар.
D) Денудациялық ұстірттер.
E) Ойпаттар.
$$$ 23
Алтай мұздықтары кәзіргі кезде қандай жағдайға ие болады:
A) Шегінуде.
B) Тұрақты.
C) Трансгрессияда.
D) Еруде.
E) Мұздықтар жоқ.
$$$ 24
Қазақстандағы ең ірі тау көлі:
A) Жайсан.
B) Алакөл.
C) Сасықкөл.
D) Теңіз.
E) Маркакөл.
$$$ 25
Қазақстандағы ең ірі мұздық:
A) Федченко.
B) Жеңіс (Победа).
C) Корженевский.
D) Коммунизм.
E) Тұйық су.
$$$ 26
Жер бедеріне карай Каспий теңізінің түбі былай бөлінеді:
A) Батыс,шығыс.
B) Батыс,оңтүстік.
C) Шыгыс, орталык.
D) Орталық,оңтүстік.
E) Солтұстік,орташа,оңтүстік.
$$$ 27
Қазақстан көлдері судың осы тұрімен қоректенеді:
A) Қар суы.
B) Еспе суы.
C) Жер беті суы.
D) Аралас суы.
E) Инфильтрациялык суы.
$$$ 28
Қазақстан көлдердің су-тұздылық балансы неге байланысты:
A) Ландшафттық-климаттық жағдайлардың зоналдылығына.
B) Минерализациялануға.
C) Түпкі шөгінділердің құрамына.
D) Химиялық құрамына.
E) Жауын-шашынға.
$$$ 29
Әлемдегі ең ірі түйық тұзды көлі:
A) Арал теңізі.
B) Каспий теңізі.
C) Балхаш көлі.
D) Өлі теңізі.
E) Тұзды көлі.
$$$ 30
Қазақстан қайынды ормандары қай жерде көбірек таралған:
A) Дала зонасында.
B) Шөл зонасында.
C) Орманды дала зонасында.
D) Таулы зонада.
E) Шөлейтті зонада.
$$$ 31
Қандай орман ағашты можжевельникпен құрылған:
A) Жаңғақ.
B) Фисташкалық.
C) Қайын.
D) Аршалы.
E) Көктерек.
$$$ 32
Солтүстік Қазақстан, Алтай жәнеТянь-Шань өзен аңғарларында қандай орман кездеседі:
A) Қайын.
B) Көктерек.
C) Бук.
D) Тал.
E) Терек.
$$$ 33
Пскем және Үғам өзен анғарларында қандай орман көбірек таралған:
A) Фисташкалық.
B) Көктерек.
C) Жаңғақ.
D) Тал.
E) Бук.
$$$ 34
Қазақстан шөл зонасында таралған ерекше өсімдік тұрі:
A) Жартылай бұталы.
B) Бұталы.
C) Аршалы.
D) Аңғарлық.
E) Арналық.
$$$ 35
Қазақстан дала зонасының ең үлкен алабын алып жатқан:
A) Тамариск даласы.
B) Ақ селеу даласы.
C) Жусан даласы.
D) Зопник даласы.
E) Жоңышқа даласы.
$$$ 36 Дала топырағының зоналды типі:
A) Сұр.
B) Қара.
C) Қызыл.
D) Сары.
E) Сарғылт.
$$$ 37
Құрғақ дала және шөлейтті дала зонасының топырағы:
A) Сарғылт.
B) Сұр.
C) Қоңыр орманды.
D) Сары.
E) Қызыл.
$$$ 38
Топырақ жамылғысының кешені қандай зонаға лайықты:
A) Орман.
B) Орманды-дала.
C) Құрғақ және шөлді дала.
D) Шөл.
E) Шөлейтті.
$$$ 39
Қазақстан шөл топырағының зоналды типі:
A) Сұр.
B) Қызыл.
C) Қоңыр.
D) Орманды.
E) Сарғылт.
$$$ 40
Қазақстанда топырақ құрылуына әсер ететін антропогендік фактор:
A) Ағаш отырғызу.
B) Тыңайтқыш себу.
C) Суландыру.
D) Қөлмен өңдеу.
E) Механикалық өңдеу.
$$$ 41
Жаздық бидайдың қатты және шыдамды сорттары қай зонада көбірк егіледі:
A) Орман.
B) Қоңыржай – құрғақ.
C) Орманды дала.
D) Шөлейт.
E) Таулы аймақ.
$$$ 42
Суармалы егін және мал өсіретін зонаға жататындар:
A) Дала.
B) Орман.
C) Шөлейт.
D) Орманды дала.
E) Шөл.
$$$ 43 Қазақстан құрғақ даласының басымды ландшафттык түрі:
A) Қосаяқ.
B) Көртышқан.
C) Борсық.
D) Сарышүнақ.
E) Су тышқан.
$$$ 44
Қазақстан ұсақ шоқысы мен Мұғалжарда кең таралғандар:
A) Қосаяқ.
B) Бұлбұл.
C) Борсық.
D) Сарышұнақ.
E) Дала шиқылдауығы.
$$$ 45
Қазақстан орманды дала зонасында өсетіндер:
A) Қарағай.
B) Ақ қайын.
C) Орманды колкилар.
D) Емен.
E) Ңара тал (граб).
$$$ 46
Континенталды климат жағдайының жеткіліксіз және тұрақсыз ылғалдануының нәтижесі - осы зонаның қалыптасуы:
A) Дала.
B) Орманды.
C) Шөл.
D) Таулы аймақ.
E) Шөлейт.
$$$ 47
Батыс Сібір физикалық-географиялық елі қалай бөлінеді:
A) 1 облыс және 3 провинция.
B) 2 облыс және 2 провинция.
C) 3 облыс және 1 првинция.
D) 3 облыс және 3 првинция.
E) 4 облыс және 4 провинция.
$$$ 48
Қазақстанның орманды дала ландшафт зонасының негізгі рельефі:
A) Ойпатты жер.
B) Орташа тау.
C) Тегіс жазық.
D) Төбелі тау.
E) Аласа тау.
$$$ 49
Есіл-Құлынды физикалық-географиялық провинция осы зонаның құрамына кіреді:
A) Қоңыржай белдеудің дала ландшафттық зонасы.
B) Қоңыржай белдеудің орманды дала зонасы.
C) Тропиктік белдеудің шөл зонасы.
D) Экваторлық белдеудің орманды зонасы.
E) Тропиктік белдеудің шөлейт зонасы.
$$$ 50
Ежелгі тау елінің қалдығы деп қандай физикалық-географиялық елін айтады:
A) Солтүстік-Батыс Қазақстан.
B) Батыс Сібір.
C) Каспий маңы – Тұран.
D) Орал.
E) Қазақ Ұстірті мен үсақ шоқысы.
$$$ 51
Төменгі Торғай физикалық-географиялық провинциянық ең ірі өзендері:
A) Ембі,Обь.
B) Торғай,Ырғыз.
C) Ұбаған.
D) Соқыр.
E) Нұра.
$$$ 52
Төменгі Торғай физикалық-географиялық провинциясында қандай өсімдіктер басым:
A) Арша.
B) Сексеуіл.
C) Тал.
D) Селеу-тырса, типчак.
E) Тамариск.
$$$ 53
Шыңғыс тауының ең биік нүктесі (1305 м):
A) Бессаз.
B) Тастау.
C) Қособа.
D) Қаратау.
E) Сәуір.
$$$ 54 Жайсан физикалық-географиялық елі орналасқан жері:
A) Тау ішіндегі шұңқыр.
B) Тау аралық шұңқыр.
C) Таулы жазық.
D) Ойпатты жазық.
E) Орташа тау.
$$$ 55
Алтай және Тарбағатай тау жүйелері немен бөлінген:
A) Ертіс аңғармен.
B) Жайсан шұңқырымен.
C) Жазықтармен.
D) Төбелермен.
E) Ойпатты жермен.
$$$ 56
Каспий маңы ойпатының оңтүстік және шығыс шетін қандай физикалық-географиялық провинция алып жатыр:
A) Мұғалжар.
B) Солтүстік Қазақстан.
C) Елек.
D) Атырау.
E) Орал алды.
$$$ 57
Көп мөлшерде жылу және желдің энергетикалық қоры мол аймағына қай физикалық-географиялық провинция жатады:
A) Атырау.
B) Елек.
C) Мұгалжар.
D) Каспий маңы.
E) Орал алды.
$$$ 58
Балқаш -Іле шұңқыры - бұл:
A) Мульда.
B) Ішкі континенттік шұңқыр.
C) Тау көлі.
D) Табақ тәрізді аласа жер.
E) Еңіс (западина).
$$$ 59
Осы шұңқыр Тарбағатай мен Жоңғар Алатау тау жүйелерінің аралығында орналасқан:
A) Маркакөл.
B) Жайсан.
C) Алакөл.
D) Сасықкөл.
E) Балқаш.
$$$ 60
Қарақия ойысының абсолюттік белгісі:
A) -132 м.
B) -28 м.
C) -132 м.
D) -140 м.
E) -190 м.
$$$ 61
Қауынды ойысының абсолюттік белгісі:
A) -40 м.
B) -120 м.
C) -57 м.
D) -132 м.
E) -68 м.
$$$ 62
Кендірлі-Қоясан ұстірті қандай мемлекетпен шектеседі:
A) Қырғызстан.
B) Ресей.
C) Өзбекстан.
D) Тәжікстан.
E) Түркменстан.
$$$ 63
Қалба тауының ең биік /1658 м/ нүктесі:
A) Сәуір тауы.
B) Сарышоқы тауы.
C) Тастау.
D) Нарым тауы.
E) Бессаз.
$$$ 64
Орал-Мұғалжар физикалық-географиялық провинцияға:
A) Нөсер жауын-шашын.
B) Мол сулы өзендер.
C) Тұщы көлдер.
D) Тұзды кұмбездер.
E) Биік таулар лайықты.
$$$ 65
Оңтүстік Орал тау алды тізбектерін қоршап жатқан:
A) Барабинск даласы.
B) Құлынды жазығы.
C) Торғай қолаты.
D) Орск жазығы.
E) Каспий маңы ойпаты.
$$$ 66
Орал-Мұғалжар провинциясының жер беті ағыны келесі өзендермен көрсетілген:
A) Торғай, Есен.
B) Нұра, Соқыр.
C) Есіл.
D) Шерубай-Нұра.
E) Ырғыз, Илек, Орь, Ембі.
$$$ 67
Сасықкөл мен Алакөл көлдерінің аралығында орналасқан көл:
A) Балқаш.
B) Марқакөл.
C) Теңіз.
D) Қошқаркөл.
E) Көккөл.
$$$ 68
Тарбағатай жотасының биік нұктесі:
A) Бастау.
B) Қалба.
C) Тастау.
D) Нарым.
E) Сәуір.
$$$ 69
Ішкі ойыс ретінде қай көлдің ойысын мысалға келтіруге болады:
A) Алакөл.
B) Марқакөл.
C) Сасықкөл.
D) Балқаш.
E) Теңіз.
$$$ 70 Ақсораң тауының биіктігі /м/:
A) 1468.
B) 2050.
C) 1365.
D) 1565.
E) 1425.
$$$ 71 Мұғалжар таулары Қазақстанның қай жағында орналасқан:
A) Солтүстік.
B) Оңтүстік-шығыс.
C) Оңтүстік.
D) Солтүстік-шығыс.
E) Батыс.
$$$ 72 Бессаз тауы қай таудың биік нүктесі:
A) Листвяга.
B) Қаратау.
C) Сауыр.
D) Қалба.
E) Нарым.
$$$ 73 Орманды даланың түрлі құрамында негізгі роль атқаратын:
A) Өсімдіктер коғамдастығы.
B) Далалық фауна.
C) Орманды фауна.
D) Шөл флорасы.
E) Шөлейт фаунасы.
$$$ 74 Солтустік Қазақстанға лайықты дала дәндісі - бұл:
A) Тырса.
B) Қымыздык.
C) Зопник.
D) Қызыл селеу.
E) Беде.
$$$ 75 Жайық өзені айрығынан Алтай таулы алқабына дейін созылып жатқан зона:
A) Орман-дала.
B) Шөл.
C) Құргақ дала.
D) Шөлейт.
E) Орман.
$$$ 76 Құрғақ даланың солтүстік жартылай зонасында осы топырақ түрі басым:
A) Қара-қоңыр (каштан) топырақ.
B) Шабындық топырақ.
C) Сұр топырақ.
D) Қоңыр орман топырақ.
E) Қызғылт топырақ.
$$$ 77 Қазақстан жер көлемінің 16,5 %-н қандай зона алады:
A) Шөлейт зонасы.
B) Шөл зонасы.
C) Дала зонасы.
D) Орман дала зонасы.
E) Таулы.
$$$ 78
Қазақстан шөлдері қандай белдеуде орналасқан:
A) Тропикалық белдеуде.
B) Континентальды.
C) Экваториальды белдеуде.
D) Субэкваториальды белдеуде.
E) Қоңыржай белдеуде.
$$$ 79
Қазақстан шөлінің зональды топырағы:
A) Қоңыр және сұр-қоңыр топырағы.
B) Сұр топырақ.
C) Қызғылт топырақ.
D) Қара топырақ.
E) Орман топырағы.
$$$ 80
Қазақстанның суы мол өзені:
A) Ертіс.
B) Сырдария.
C) Есіл.
D) Нұра.
E) Ембі.
$$$ 81
Қазақстанның ылғалды аймағы:
A) Орталық Қазақстан.
B) Солтүстік Тянь-Шань.
C) Орал маңы үстірті.
D) Листвяга тау жотасы.
E) Солтүстік Қазақстан.
$$$ 82
Қазақстанда көлдердің көп бөлігі қандай зонада орналасқан:
A) Шөл зонасында.
B) Шөлейт зонасында.
C) Таулы облыста.
D) Орманды дала және дала зонасында.
E) Орман зонасында.
$$$ 83
Ақдала массиві қайда орналасқан:
A) Құлынды жазығында.
B) Каспий маңы ойпатында.
C) Арал маңында.
D) Торғай колатында.
E) Балхаш маңында.
$$$ 84
Қазақстан орманды дала зонасындағы негізгі топырақ түрі:
A) Сұр, орманды, қара топырақ.
B) Сарғылт, ферралитті топырақ.
C) Орманды күлгін топырағы.
D) Қоңыр орманды топырағы.
E) Сарғылт, сортаң топырақ.
$$$ 85
Қазақстанның құмды шөліне тән ағаштың түрі:
A) Арша.
B) Тал.
C) Сексеуіл.
D) Ши.
E) Тамариск.
$$$ 86
Каспий маңы ойпатының негізгі пайдалы қазбалары:
A) Көмір.
B) Алтын.
C) Мұнай және газ.
D) Алмаз.
E) Боксит.
$$$ 87
Солтүстік Қазақстан өзендерінің қоректену көзі:
A) Еспе сулары.
B) Аралас қоректену.
C) Жауын-шашын.
D) Қар сулары.
E) Жер асты сулары.
$$$ 88
Қазақстан ұсақ шоқысы арқылы өтетін табиғи зоналары:
A) Дала, шөлейт, шөл.
B) Аралас орман.
C) Орманды дала, тайга.
D) Тайга, дала.
E) Орманды дала, дала.
$$$ 89
Тарбагатай физикалық-географиялық провинциясында қандай табиғи зонасының ландшафттары басым:
A) Дала.
B) Орманды дала.
C) Шөл.
D) Шөлейт.
E) Таулы.
$$$ 90
Орал-Мұгалжар физикалык-географиялык провинциясында кандай табиғи зонасының ландшафттары басым:
A) Орман.
B) Орманды дала.
C) Шөл.
D) Шөлейт.
E) Дала.
$$$ 91
Ақсу-Жабағылы қорығы қайда орналасқан:
A) Солтүстік-Тянь-Шаньда.
B) Қалба жотасында.
C) Тарбағатайда.
D) Іле Алатауында.
E) Жоңғар Алатауында.
$$$ 92
Қазақтың ұсақ шоқысында қандай қорық орналасқан:
A) Наурызым қорығы.
B) Баянауыл ұлттық паркі.
C) Қорғалжың қорығы.
D) Барсакелмес қорығы.
E) Ақсу-Жабағылы.
$$$ 93
Мұғалжардың биік нүктесі - Боқтыбай тауы:
A) 1000 м
B) 800 м.
C) 1405 м.
D) 1265 м.
E) 657 м.
$$$ 94 Барабин жазығының биіктігі:
A) 100-120 м.
B) 215-315 м.
C) 300 м.
D) 500 м.
E) 700 м аспайды.
$$$ 95 Солтүстік Тянь-Шань және Батыс Тянь-Шань аймағында вертикальды (тік) зональдылығының бірінші сатысы:
A) Қара топырақ.
B) Саргылт топырақ.
C) Қара-саргылт топырақ.
D) Сұр топырақ.
E) Сары топырақ болады.
$$$ 96 Қазақстан платформалық типінде ең көне құрылымдық элементі:
A) Казақ қалқаны.
B) Солтүстік Қазақстан жазығы.
C) Шығыс Европалык платформасы.
D) Биік таулар.
E) Орталық бөліктегі жазықтар.
$$$ 97
Қарағанды облысындағы корунд кеніш орны (Спасск) немен байланысты:
A) Кварцпен.
B) Шашылымды алтынмен.
C) Түсті металлмен.
D) Жер беті вулканмен.
E) Тектоникалық қозғалыстармен.
$$$ 98
«Богуты» шеелит кеніш орыны қайда орналасқан:
A) Іле Алатауда.
B) Қалба жотасында.
C) Листвяга жотасында.
D) Жоңғар Алатауда.
E) Тарбағатайда.
$$$ 99
Қазақстандағы ірі боксит кеніш орны:
A) Сарыбай.
B) Соколовск.
C) Шілікті.
D) Арқалық.
E) Өскемен.
$$$ 100
“Үстірт” үстірті қайда орналасқан:
A) Шығыста.
B) Солтүстік-шығыста.
C) Оңтүстік-шығыста.
D) Оңтүстік-батыста.
E) Орталықта.
$$$ 101
Маңғыстау үстіртің генезисі:
A) Тектоникалық.
B) Эрозиялық.
C) Эрозиялык-тектоникалық.
D) Құрылымдылық- эрозиялық.
E) Құрылымдылык-денудациялық.
$$$ 102
Ұзындығы 85 км ені 10-20 км ойыс:
A) Қауынды.
B) Қарақия.
C) Қарамандыбас.
D) Асар.
E) Нұрлы.
$$$ 103
Каспий маңы ойпатының оңтүстік және шығыс шетін алып жатқан:
A) Атырау физикалық-географиялық провинция.
B) Батыс Сібір физикалық-географиялық елі.
C) Есіл маңы физикалық-географиялық елі.
D) Есіл-құлынды физикалық-географиялық елі.
E) Орал маңы физикалық-географиялық елі.
$$$ 104
Орал маңы физикалық-географиялық провинция территориясының қандай өзен ағыстары дренаж жасайды:
A) Обаған, Сарысу.
B) Тобыл, Ілек, Ырғыз.
C) Жаман-Сарысу.
D) Жақсы-Сарысу.
E) Нұра, Соқыр.
$$$ 105
Жоғарғы Торғай провинциясының рельефі қандай:
A) Жайпак таулар.
B) Аласа таулар.
C) Төмпешектер.
D) Денудациялық жазық.
E) Ойысты жазық.
$$$ 106
Теңіз-Қорғалжың ойысы қандай қыратпен шектеседі:
A) Нияз.
B) Ерементау.
C) Ұлытау.
D) Арғынаты, Шадралы.
E) Қаратау.
$$$ 107
Ерементау аласа тауларына тән орман алқабы:
A) Көктерек борлары.
B) Далаға айналған орман.
C) Қайыңды орман.
D) Терек орманы.
E) Қайың шоқтары (колки).
$$$ 108
Үгілу процесіне тартылған массив:
A) Баянауыл таулары.
B) Нарым таулары.
C) Ұлытау.
D) Қаратау.
E) Арқарлы.
$$$ 109 Орск депрессиясы қай провинцияға жатады:
A) Мұғалжар провинциясына.
B) Сағыз-Ембі физикалық-географиялық ауданы.
C) Орал маңы физикалық-географиялық провинциясы.
D) Есіл физикалық-географиялық провинциясы.
E) Каспий маңы физикалық-географиялық провинциясы.
$$$ 110 Солтүстік-Арал маңы провинциясы:
A) Аласа тауларда.
B) Ойпат жерлерде.
C) Денудациялық үстіртте.
D) Шұңқырлы-калдык жазықтарда.
E) Төмпешектерде орналаскан.
$$$ 111 Кіші және Үлкен Борсық құмдары қайда орналасқан:
A) Шығыста.
B) Солтүстік-шығыста.
C) Батыста.
D) Оңтүстікте.
E) Оңтүстік-шығыста.
$$$ 112
Шу және Талас аңғарларында таралған топырақ түрі:
A) Батпақты-шабындық және аллювиальдық шабындық.
B) Қара, сұр.
C) Қара, сарғылт.
D) Қара түсті сарғылт.
E) Сұр орманды.
$$$ 113 Бетпақдала-Төменгі Шу провинцияның орталык бөлігін:
A) Тал (ива).
B) Тамариск.
C) Боялыч.
D) Арша.
E) Жусанды-эфемерлі ассоциациялар алып жатыр.
$$$ 114 Тауқұм құмдары қайда орналасқан:
A) Оңтүстік Балқаш маңында.
B) Солтүстік Балқаш маңында.
C) Қарақұмда.
D) Қызылқұмда.
E) Бетпақдалада.
$$$ 115
Балқаш маңындағы Қарақұм мен Сарықұм массивтері қай жерде таралған:
A) Алакөл мен Сасық көлде.
B) Балқаш пен Сасықкөл аралығында.
C) Қазақ қалқанында.
D) Каспий маңы ойпатында.
E) Қаратауда.
$$$ 116
Үстіртке тән мезорельеф:
A) Чинкилар.
B) Аңғар тәріздес қолат (ложбина).
C) Жыралар.
D) Еңістер (западина).
E) Карстық шұңқырлар.
$$$ 117
Сырдария маңы физикалық-географиялық провинциясының геологиялык қурылысына қандай шөгінділер қатысты:
A) Мезозой, кайнозой.
B) Докембрийлік.
C) Кембрийлік.
D) Фанерозойлық.
E) Палеозойлық.
$$$ 118
Сырдария мен Арыс өзендерінің су шығынының азаюы немен байланысты:
A) Ағынның реттелуімен.
B) Суарумен.
C) Су алынуымен.
D) Климат құрғақшылығымен.
E) Қуаңшылықпен.
$$$ 119
Оңтүстік-батыс Алтай физикалық-географиялық провинциясын қандай жоталар қоршайды:
A) Калба.
B) Нарым.
C) Листвяга.
D) Жоңғар Алатау.
E) Кузнецк Алтайы, Моңғол Алтайы.
$$$ 120
Қалба тауы қандай таудың жалғасы:
A) Жоңғар Алатауы.
B) Іле Алатау.
C) Оңтүстік Алтай.
D) Тарбағатай.
E) Саур.
$$$ 121
Үкөк қыраты қайда орналаскан:
A) Қалба жотасында.
B) Нарым жотасында.
C) Листвяга жотасында.
D) Саур жот асында.
E) Тарбағатай жотасында.
$$$ 122
Кийтын таулы жотасының абсолюттік биіктігі:
A) 3000 м.
B) 6000 м.
C) 4500 м.
D) 3500 м.
E) 7010 м.
$$$ 123
Осы таудың солтүстік беткейлері қазіргі мұздықтармен жамылған:
A) Ашубас.
B) Сарымсақты.
C) Кирей.
D) Қаратау.
E) Арганаты.
$$$ 124
Утень, Асу, Тарлаулы таулары қайда орналасқан:
A) Республиканың оңтүстігінде.
B) Орталық бөлігінде.
C) Батыста.
D) Шығыста.
E) Оңтүстікте.
$$$ 125
Солтүстікке қарағанда, Қалба және Нарым жоталарының тау далалары биіктікте орналасады. Бұл неге байланысты:
A) Жоталардың абсолюттік биіктіктеріне.
B) Ылғалды климатына.
C) Климаттың құрғақшылығына.
D) Қар жамылғысына.
E) Жоғарғы температурасына.
$$$ 126
Қазақстан орманды массивінің 40 %-і:
A) Батыста.
B) Солтүстікте.
C) Солтүстік-батыста.
D) Оңтүстікте.
E) Шығыста орналасқан.
$$$ 127 Оңтүстік-батыс Алтай провинциясының басымды табиғи кешенділерінің түрі:
A) Оңтүстік сібірлі.
B) Тайгалы.
C) Орманды.
D) Далалы.
E) Мозаикалы.
$$$ 128 Тышқан және Сарқанның ең биік нүктесі:
A) 4442 м.
B) 3722 м.
C) 5355 м.
D) 7010 м.
E) 4240 м.
$$$ 129 Батыс Жоңғар провинциясының климаты:
A) Тропикалық қоңыржай.
B) Таулы қоңыржай-континентальды.
C) Аридті.
D) Нивальды.
E) Гумидті.
$$$ 130 Жоңғар Алатау рельефінің негізгі типі:
A) Тегістелген жер беттері.
B) Тауаралық ойыстар.
C) Ішкі таулар ойыстары.
D) Қалдықтар.
E) Денудациялық үстірт.
$$$ 131
Солтүстік Тянь-Шань физикалық-географиялық провинцияның батыс шетін:
A) Талас тауы.
B) Талғар.
C) Босаға.
D) Қаратау.
E) Сәуір алып жатыр.
$$$ 132
Талғар шыңының абсолюттік биіктігі:
A) 3500 м.
B) 4200 м.
C) 3800 м.
D) 4546 м.
E) 4973 м.
$$$ 133
«Небесная» тауы қандай жотаның биік нүктесі:
A) Қалба.
B) Нарым.
C) Саур.
D) Кетмень.
E) Тарбағатай.
$$$ 134
Қазақстандық Алтайдың климаты:
A) Континентальды.
B) Шұғыл континентальды.
C) Құрғақ тропикалық.
D) Қоңыржай континентальды.
E) Теңіздік.
$$$ 135
Физикалық-географиялық аудандастырудың жоғары сатысы:
A) Физикалық-географиялық облысы.
B) Физикалық-географиялық провинция.
C) Физикалық-географиялық округі.
D) Физикалық-географиялық елі.
E) Физикалық-географиялық аймақ.
$$$ 136
Тарбағатай жотасының орташа биіктігі:
A) 2000 м.
B) 1850 м.
C) 2500 м.
D) 1900 м.
E) 2300 м.
$$$ 137
Жоңғар Алатау жүйесінің жалпы ұзындығы:
A) 500 км.
B) 400 км.
C) 370 км.
D) 300 км.
E) 390 км.
$$$ 138
Қазақстан территориясының алабы (млн. км2):
A) 27.
B) 2,7.
C) 1,7.
D) 37.
E) 2,3.
$$$ 139
Черкасский экспедициясы тұңғыш рет:
A) Сырдария Арал теңізіне құйылады.
B) Амударья Каспий теңізіне құйылады.
C) Амударья Арал теңізіне құйылады.
D) Арал теңізі бұл көл.
E) Каспий теңізі бұл көл деп ұсыныс берді.
$$$ 140
1856-1857 ж. ж. орыс ғалымы-географ П. П. Семенов:
A) Каспий маңы ойпатын.
B) Арал теңізді.
C) Қазақстан өзендері мен көлдерді.
D) Қызылқұм шөлін.
E) Іле Алатауды зерттеді.
$$$ 141
Тянь-Шань өсімдігінің тік алмасуын осы ғалым аңықтады:
A) А. Гумбольдт.
B) П. Семенов.
C) Д. Наливкин.
D) П. Паллас.
E) Н. Северцов.
$$$ 142
Қаратау Тянь-Шаньға жатады деп осы ғалым айтқан:
A) Н. Северцов.
B) П. Семенов.
C) И. Мушкетов.
D) Г. Романовский.
E) Л. Берг.
$$$ 143
Түркістанның алғашқы геологиялық картасын құрастырған:
A) А. Гумбольдт.
B) И. Мушкетов.
C) Г. Романовский.
D) П. Паллас.
E) Н. Северцов.
$$$ 144
Сұр топырақты ашқан:
A) Л. Прасолов.
B) А. Безсонов.
C) В. Шнитников.
D) С. Неуструев.
E) В. Сапожников.
$$$ 145
Осы жер беті теңіздің ежелгі түбі:
A) Каспий маңы ойпаты.
B) Волга маңы қыраты.
C) Үстірт.
D) Торғай ойпаты.
E) Тұран ойпаты.
$$$ 146
Мұғалжардан Қазақ ұсақ шоқыға дейін созылып жатқан:
A) Каспий маңы жазығы.
B) Ертіс маңы жазығы.
C) Торғай тегістелген елі.
D) Торғай шұңқыры.
E) Арал маңы Қарақұм.
$$$ 147
Орта және Оңтүстік Каспий ағыстар әсерінен:
A) Бөгеттер.
B) Циклональды су айналымы.
C) Жел көтермесі.
D) Көлденең толқындар.
E) Бойлық толқындар пайда болады.
$$$ 148
Қызылқұм және Арал маңы Қарақұм осы аймақта орналасқан:
A) Тұран ойпатында.
B) Каспий маңы ойпатында.
C) Мойынқұмда.
D) Балқаш маңында.
E) Батыс Сібір жазығында.
$$$ 149
Маңғыстау тауларына Ақтаумен бірге кіретін:
A) Кетпен.
B) Сәуір.
C) Қаратау.
D) Дегелен.
E) Хромтау.
$$$ 150
Шарын каньоны осындай жер пішіні болып көрінеді:
A) Шат.
B) Шұңқыр.
C) Шатқал.
D) Ойыс.
E) Жарық.
$$$ 151
Қазақстан тау жүйелеріне лайықты:
A) Тау аралық шұңқырлар.
B) Тегістелген жерлер.
C) Тау аралық аңғарлар.
D) Тік беткейлер.
E) Куэсталар.
$$$ 152
Солтүстік Мұзды мұхит бассейіне жататындар:
A) Емба.
B) Сағыз.
C) Арыс.
D) Шу.
E) Ертіс.
$$$ 153
Каспий теңізі бассейіне жататындар:
A) Шідерті.
B) Емба.
C) Селеті.
D) Іле.
E) Шу.
$$$ 154
Қазақстанның солтүстік орманды дала бөлігінде орналасқандар:
A) Алмалы ормандар.
B) Аққаин ормандар.
C) Қарағай ормандар.
D) Теректі ормандар.
E) Аршалы ормандар.
$$$ 155
Арал теңізі бассейіне жатқандары:
A) Емба.
B) Сағыз.
C) Оленті.
D) Іле.
E) Сырдария.
$$$ 156
Құрғақ және шақпатасты беткейлерде осы өсімдіктер таралған:
A) Алмалы ормандар.
B) Жаңғақты ормандар.
C) Пісте ормандар.
D) Тоғайлар.
E) Бадамшы ормандар.
$$$ 157
Балқаш бассейіне жататындар:
A) Шідерті.
B) Қаратал.
C) Торғай.
D) Селеті.
E) Шу.
$$$ 158
Зонтик тәріздес прангос:
A) Тянь-Шаньда.
B) Жоңғар Алатауда.
C) Қырғыз Алатауда.
D) Алтайда.
E) Тарбағатайда.
$$$ 159
Теңіз бассейіне жататындар:
A) Қаратал.
B) Шу.
C) Іле.
D) Нұра.
E) Оленті.
$$$ 160
Каспий маңы және Тұран ойпаттарға лайықты:
A) Жазықтық.
B) Су молылығы.
C) Реликті көлдер.
D) Қалдық көлдер.
E) Тектоникалық көлдер.
$$$ 161
Тектоникалық көлдерге жататындар:
A) Теңіз.
B) Қарасор.
C) Маркакөл.
D) Құсмұрын.
E) Қорғалжын.
$$$ 162
Дефляциялық көлдер негізінен қайда таралған:
A) Үстіртте.
B) Іле Алатауда.
C) Алтайда.
D) Ертіс маңында.
E) Есіл маңында.
$$$ 163
Азональды топырақтарға жататындар:
A) Қаратопырақ.
B) Қоңыр.
C) Сортаңдар.
D) Сарғылт.
E) Қызылтопырақ.
$$$ 164
Интразональды топырақтарға жататындар:
A) Шабындық.
B) Қызылтопырақ.
C) Сарытопырақ.
D) Сарғылт.
E) Қаратопырақ.
$$$ 165
Орманды дала ландшафттық зонасына жататындар:
A) Типчакты-бетегелі даласының оңтүстік зонашасы.
B) Жусан-солянкалы шөлдердің солтүстік зонашасы.
C) Эфемерлі-жусанды даланың оңтүстік зонашасы.
D) Оңтүстік орманды-дала зонашасы.
E) Әр түрлі шөптес-дәнді даланың солтүстік зонашасы.
$$$ 166
Осы рельеф кең аккумулятивті жазық болып көрінеді:
A) Каспий маңы ойпаты.
B) Қазақ ұсақ шоқысы.
C) Торғай тегістелген елі.
D) Орал алды үстіртті.
E) Батыс Сібір жазығы.
$$$ 167
Аршалы ормандардың пайда болуына осы ормандар әсер етеді:
A) Жаңғақты.
B) Фисташкалы.
C) Аққайынды.
D) Можжевельник.
E) Көктерек.
$$$ 168
Олигоцен кезеңінде пайда болғандар:
A) Каледон қатпарлығы.
B) Платформды аймақтар.
C) Альпілік орогенді белдеу.
D) Тектоникалық қозғалыстар.
E) Теніз фациялар.
$$$ 169
Ежелгі қатпарлы таулы ел:
A) Мұғалжар.
B) Орал алды үстірт.
C) Үстірт.
D) Қазақ ұсақ шоқысы.
E) Торғай шұңқыры.
$$$ 170
Қазақстан дала зонасының негізгі су артериясы:
A) Орал.
B) Сағыз.
C) Нұра.
D) Ертіс.
E) Селеті.
$$$ 171 Шөлейт зонаның ірі көлі:
A) Теңіз.
B) Қарасор.
C) Қорғалжын.
D) Жайсан.
E) Құсмұрын.
$$$ 172 Шөлейт топырақ жамылғының негізгі фонын осы топырақ құрайды:
A) Ашық сарғылт.
B) Қоңыр.
C) Сор.
D) Сортаң.
E) Сұр топырақ.
$$$ 173
Эндемикалық жануарлар негізінен осы аймақтарға ұштастырылған:
A) Шөл кешендерге.
B) Таулы аймақтарға.
C) Дала кешендерге.
D) Ормандыдала зонасына.
E) Орманды кешендерге.
$$$ 174 Қазақстанның оңтүстігінде осы шөлдерді адыр деп атайды:
A) Құмды.
B) Сортаңды.
C) Сазды-шақпақтасты.
D) Лёсс тәрізді-сазды.
E) Тасты.
$$$ 175
Бұқтарма ГЭС-і осында орналасқан:
A) Шығыс Қазақстанда.
B) Солтүстік Қазақстанда.
C) Батыс Қазақстанда.
D) Оңтүстік Қазақстанда.
E) Каспий маңы ойпатында.
$$$ 176
Мойынқұм қай жерде орналасқан:
A) Шу өзені төменгі жағында.
B) Орманды зонада.
C) Сырдария өзені ортасында.
D) Таулы облыстарда.
E) Шөлейт зонада.
$$$ 177 Сағыз-Емба физикалық-географиялық ауданына жататындар:
A) Ертіс өзені аңғары.
B) Орск депрессиясы.
C) Орманды зона.
D) Құлынды жазығы.
E) Тектоникалық шұңқыр.
$$$ 178 Оңтүстік-Батыс Алтай физикалық-географиялық провинция мына жоталармен шектелген:
A) Калба.
B) Нарым.
C) Листвяга.
D) Жоңғар Алатау.
E) Кухнецк Алтай, Могнол Алтай.
$$$ 179 Осы табиғи зоналар Қазақ ұсақ шоқыдан өтеді:
A) Дала, шөлейт, шөл.
B) Аралас ормандар.
C) Орманды дала, тайга.
D) Тайга, дала.
E) Орманды дала, дала.
$$$ 180
Тарбағатай физикалық-географиялық провинциясында қандай табиғи зонаның ландшафттары басым:
A) Дала.
B) Орманды дала.
C) Шөл.
D) Шөлейт.
E) Таулы.
$$$ 181
Теңіз девон басында Мұғалжар жәні . . . үлкен емес учаскілерін алып жатқан:
A) Каспий маңы ойпаты.
B) Торғай шұңқыры.
C) Жоңғар Алатау.
D) Қырғыз Алатау.
E) Тұран тақтасы.
$$$ 182
Қазақстан аймағының 90%-н алып жатқан:
A) Жазықтар.
B) Шоқылар.
C) Таулар.
D) Көлдер.
E) Шұңқырлар.
$$$ 183
Ерементау аласа тауларға қандай ормандар лайықты?
A) Көктерек ормандар.
B) Далалық ормандар.
C) Аққаинды ормандар.
D) Теректі ормандар.
E) Аққаинды қолаттар.
$$$ 184
Баянауыл таулары осымен сипатталады:
A) Қатты үгілуі.
B) Беткейлердің құламалылығы.
C) Беткейлердің дөңес келуі.
D) Өсімдік жамылғының сирек орналасуы.
E) Климаттың құрғақшылығы.
$$$ 185
Қарлытау осы тау жүйесінің жотасы:
A) Шу-Іле таулар.
B) Жоңғар Алатау.
C) Тянь-Шань.
D) Қырғыз Алатау.
E) Памиро-Алай.
$$$ 186
Батыс Қазақстанның ірі өзені:
A) Ертіс.
B) Есіл.
C) Селеті.
D) Орал.
E) Өленты.
$$$ 187
Қазақстан жерінің 5% -н алып жатқан:
A) Орманды зона.
B) Дала зонасы.
C) Көктеректі орман.
D) Биіктік зоналдылығы.
E) Құмды акация
$$$ 188
Жер бедеріне байланысты, Каспий түбі былай бөлінеді:
A) Батыс, шығыс.
B) Батыс, оңтүстік.
C) Шығыс, орталық.
D) Орталық, оңтүстік.
E) Солтүстік, орта, оңтүстік.
$$$ 189
Емба үстірт не болып көрінеді:
A) Ұсақ шоқы.
B) Таулы аймақ.
C) Толқынды-төмпешекті жазық.
D) Денудациялық жазық.
E) Аккумулятивтік жазық.
$$$ 190
Көлдердің су-тұзды балансы немен анықталады:
A) Ландшафттық климатлық жағдайлардың зоналдылығы.
B) Минералдануы.
C) Түбі шөгінділердің құрамы.
D) Химиялық құрамы.
E) Жауын шашыны.
$$$ 191
Маңғыстау үстірттің генезисі:
A) Тектоникалық.
B) Эрозионды.
C) Эрозионды-тектоникалық.
D) Құрылымдық-эрозиондық.
E) Құрылымдық-денудациялық.
$$$ 192
Қазақстан территориясына Тарбағатай қай бөлігімен кіреді:
A) Шығыс.
B) Батыс.
C) Солтүстік.
D) Солтүстік-шығыс.
E) Оңтүстік-батыс.
$$$ 193
Казақстандық Алтайдың климаты:
A) Қоңыржай-континентальды.
B) Тропикалық.
C) Қатты қоңыржай.
D) Субтропикалық.
E) Экваториальдық.
$$$ 194
Батыс Қазақстанда юра кезеңінде басым болғандар:
A) Тропикалық жағдайлар.
B) Континентальды жағдайлар.
C) Тектоникалық қозғалыстар.
D) Денудациялық процестер.
E) Теңіз жағдайлар.
$$$ 195
Тастау осы таулардың нүктесі:
A) Кетпен жотасы.
B) Шу-Іле таулары.
C) Тарбағатай жотасы.
D) Қалба таулары.
E) Нарым жотасы.
$$$ 196
Ертіс өзені Қалба және . . . аралығымен өтеді:
A) Нарым жотасы.
B) Тарбағатай жотасы.
C) Кетпен жотасы.
D) Сәуір жотасы.
E) Іле Алатау таулары.
$$$ 197
Жоңғар Алатаудың негізгі рельефі:
A) Тегістелген жер беттері.
B) Тау аралық шұңқырлар.
C) Ішкі тау шұңқырлар.
D) Қалдықтар.
E) Денудациялық үстірттер.
$$$ 198
Солтүстік Тянь-Шань физикалық-географиялық провинцияның батыс шеттерін алып жаттқан:
A) Талас.
B) Талғар.
C) Босаға.
D) Қаратау.
E) Сәуір.
$$$ 199
Оңтүстік-Батыс Алтай физикалық-географиялық провинцияның басымды табиғи кешендерінің түрі:
A) Оңтүстік сібірлі.
B) Тайгалы.
C) Орманды.
D) Далалық.
E). Мозаикалық.
$$$ 200
Қазақстанның эндемикалық жәндіктер негізінен осы учаскілерге лайықты:
A) Шөл кешендеріне.
B) Таулы аймақтарға.
C) Дала кешендеріне.
D) Орманды-дала зоналарға.
E) Орманды кешендеріне.