Тері микрофлорасы
| Экотоптардағы микробтар саны (КТБ/см2) | Микрофлораның түрлік құрамы |
| Бас терісінде-1,4x106, маңдайда- 2,0x105, білекте- 1,1x104, қолтықта- 2,9x105. | S. aureus, S. epidermidis, Peptococcus, S. viridans, S. faecalis, E.coli, Klebsiella, Proteus, Pseudomonas, Corynebacterium, Mycobacterium smegmatis, Cl. welchii; Mycoplasma; Candida; Ұшық вирустары. |
Кесте 15.11.
Тыныс алу жолдары шырышты қабатының микрофлорасы
| Экотоптар | Микрофлораның түрлік құрамы |
| Көмей, кеңірдек | S.viridans, S. epidermidis, Corynebacterium, Neisseria, Branchamella catarrhalis, Moraxella, S. pneumoniaе, H.influenzae, PC-вирустар, аденовирустар. |
| Бронхтар | Микробтар аз (негізінде-S. viridians, N. catarrhalis ) |
| Майда бронх, альвеола | Стерильді |
| Мұрын қуысы | S.aureus, S.epidermidis, S.viridans, S.pneumoniaе, Neisseria, Haemophilus, Peptostreptococcus, Corynebacterium. |
Кесте 15.12.
Әр түрлі авторлардың мәліметтері бойынша дені сау ересектер мен балалар ішегіндегі микробиоценоз өкілдерінің саны
| Авторы, жылы | О.П.Марко 1976 | А.Л.Котова ж.б. 1978 | А.В.Воробьев ж.б. 1998 | П.Л.Щербаков ж.б. 1998 |
| Тексерілгендердің жасы | Ересектер | Ересектер | 1 жасқа дейінгі балалар | 1 жасқа дейінгі балалар |
| Микроорганизмдер | 1 жастан жоғары және ересектер | 1 жастан жоғары және ересектер | ||
| Бифидобактериялар | 109-1010 | 2,4х109 | 109-1010 108-109 | 109-1010 108-109 |
| Лактобактериялар | 106-107 | 8,3х109 | 106-108 106-108 | 106-108 106-107 |
| Бактероидтар | 2,7х107 | 108 107-104 | 108 109-1010 | |
| Энтерококтар | 106-107 | 2,8х107 | 105-106 105-106 | 105-107 105-108 |
| Эшерихиялар (қалыпты ферменттік белсенділігі бар) | 106-107 | 2,4х108 | 107-108 106-108 | 107-108 107-108 |
| Эшерихиялар (ферметтік белсенділігі төмендеген) | Жалпы эшерихиялардың 15 % дейіні | 106-107 106-107 | ||
| Протей | 102 | 2,4x103 | 103 103 | |
| Басқа ШП энтеробактериялар | 105-106 | 2,8x103 | 102 102 | 104 105 |
| Ситафилококтар | 102-103 | 104-106 104 | ||
| Ашытқы тәріздес саңырауқұлақтар | 103-104 | 1,6x102 | 102 102 | 104 104 |
| Клостридиялар | 103-104 | 8,9x103 | 103 103 | _______ 103 |
Әйелдер қынабының микрофлорасына негізінде микроорганизмдердің 4 түрі жатады (Lactobacillus, Bifidоbacterium, Streptococcus, Staphylococcus). Corynebacterium қынаптың бүйірлі қабаты мен артқы күмбезінің, ал Candida – бүйірлі қабатының қосымша микрофлорасы болып табылады. Жалпы микробтар саны орта есеппен 103-106 КТБ/мл құрайды. Қынап үшін ең маңызды қорғаушы микроорганизмдерге Bifidobacterium және Lactobacillus (Додерлейн таяқшасы) жатады.
Жаңа туылған қыз баланың қынабы стерильді. Кейіннен өте жылдам Lactobacillus пайда бола бастайды. Бірнеше аптадан кейін қынап PH-тың бейтараптануына байланысты аралас микрофлора пайда болады – Lactobacillus, Neisseria, Corynebacterium. Кәмелетке жеткеннен кейін ( қынап қайтадан қышқылданады) лактобактериялар саны көбейеді. Етеккір келуі тоқтағаннан кейін(менопауза) әртүрлі, аралас флора пайда болады: Lactobacillus, Corynebacterium, Candida, E.coli, Peptostreptococcus, Clostridium т.б.
15.2.2. Адам организмінің дисбактериоздары, жэне оның даму дәрежелері.
Сонымен, осы әдістеменің басында көрсетілгендей, дисбактериоз-ол негізгі және факультативті (қосалқы)микрофлора құрамының өзгеруімен сипатталатын, симбиотикалық микробтық тепе-теңділік қалпының бұзылуы. Кездейсоқ (транзитты) патогенді және ШПМ организмге енуі инфекция дамуын қоздыруы мүмкін. Сондықтан дисбиоздың зиянды жақтары да болады (15.13 - кесте).
Кесте 15.13.
Дисбиоздық микрофлораның зиянды жақтары
| Функциялары | Іске асыру механизмі |
| Инфекциялар қоздыруы | ІҚА және басқа аурулар |
| Сенсибилизациялаушылығы | Аллергиялық байқалулар |
| Плазмидалық гендер түзуі | Көптеген антибиотикке төзімді патогенді клондардың қалыптасуы |
| Мутагендік белсенділігі | Қатерлі ісіктер пайда болуы және дамуы |
Организмнің қорғаныс күшін әлсірететін кез-келген қолайсыз ықпалдар адам денесінің микрофлорасына әсер ететіні байқалған. Мысалы: жарыс кезінде спортсмен организмінде қорғаныс күшін төмендететін аса зор стресстік физикалық және эмоциялық жүктеме артатындықтан ЖМС көрсеткіші терісінде 2,5 есе, көмей шырышында 2,4 есе көбейген. Ол негізінде гемолитикалық микрофлораның, шартты-патогенді энтеробактериялардың (1,6 есе), алтынша стафилококтардың (15-25 есе), кандида саңырауқұлақтардың (4 есе) саны көбеюінің, бөлініп алынған микроорганизмдердің вируленттік қасиетінің жоғарылауының есебінен артқан.
Адам организмінде Candida саңырауқұлақтардың көбейіп кетуі тек қана дисбактериоз емес, кандидалық инфекция бар екенін көрсетеді. ҚазҰМУ-ң микробиология кафедрасында иммундық депрессияға шалдыққандардың терісінің саңырауқұлақтармен зақымданғанын анықтап, олардың дені сау немесе сау емес дәрежесін көрсететін критерийлер жасалды (15.14 - кесте).